Συγκεκριμένα μπορεί:
- Να πάρει ταυτόχρονα τη σύνταξη που αντιστοιχεί σε όλα τα Ταμεία (η σύνταξη χορηγείται πάντοτε από τον απονέμοντα φορέα). Στην περίπτωση αυτή το ποσό της σύνταξης που αντιστοιχεί στο Ταμείο στο οποίο δεν έχει συμπληρωθεί το όριο ηλικίας είναι μειωμένο. Η μείωση είναι 6% για κάθε χρόνο που υπολείπεται του 55ου έτους για τις γυναίκες και του 60ού για τους άντρες.
Για τους ασφαλισμένους από την 1η Ιανουαρίου 1993 η μείωση γίνεται ενιαία τόσο για τους άντρες όσο και για τις γυναίκες για τον χρόνο που υπολείπεται του 60ού έτους.
- Να πάρει το ποσό της σύνταξης που αντιστοιχεί ή τα Ταμεία που έχει συμπληρωθεί το προβλεπόμενο όριο ηλικίας και να περιμένει τη συμπλήρωση των ορίων για να πάρει σύνταξη χωρίς μείωση.
Πόσα ένσημα απαιτούνται στον τελευταίο ασφαλιστικό φορέα
Aπό το τελευταίο Ταμείο εκδίδεται στις περισσότερες περιπτώσεις η σύνταξη για όσους έχουν διαδοχική ασφάλιση. Ωστόσο, σε περίπτωση που δεν συγκεντρώνονται οι απαιτούμενες ημέρες στον τελευταίο φορέα, τη σύνταξη μπορεί να εκδώσει το προηγούμενο Ταμείο.
Οι αλλαγές στο καθεστώς συνταξιοδότησης όσων καλύπτονται από τουλάχιστον δύο Ταμεία προβλέπονται στον τελευταίο ασφαλιστικό νόμο (ν. 3683/10). Για το θέμα αυτό έχει εκδοθεί εγκύκλιος από το υπουργείο Εργασίας, όπου αποσαφηνίζονται οι προϋποθέσεις που πρέπει να συγκεντρώνει ο υποψήφιος συνταξιούχος για να υποβάλει τη σχετική αίτηση.
Η βασική αλλαγή του πρόσφατου νόμου αφορά στις συντάξεις λόγω αναπηρίας ή θανάτου, όπου περιορίζονται τα ένσημα που απαιτούνται από τον τελευταίο φορέα. Συγκεκριμένα, στις περιπτώσεις αυτές για να απονεμηθεί σύνταξη από το τελευταίο Ταμείο αρκούν 1.000 ημέρες ασφάλισης, από τις οποίες οι 300 την τελευταία πενταετία (από 1.500 και 500 αντίστοιχα που χρειάζονταν με βάση το παλαιό καθεστώς).
Μάλιστα, ειδικά για τις συντάξεις λόγω αναπηρίας ή θανάτου, και εφόσον έχει απορριφθεί το αίτημα από όλους τους φορείς, το τελευταίο Ταμείο απονέμει σύνταξη εφόσον πληρούνται βέβαια οι γενικές και ειδικές προϋποθέσεις, αλλά αρκούν 300 ημέρες ασφάλισης στον φορέα.
Με βάση τη νομοθεσία, οι ασφαλισμένοι δικαιούνται σύνταξη από το τελευταίο Ταμείο εφόσον έχουν συμπληρώσει:
• Πέντε ολόκληρα έτη ή 1.500 ημέρες ασφάλισης, εκ των οποίων 20 μήνες ή 500 ημέρες την τελευταία πενταετία πριν από τη διακοπή της απασχόλησης ή την υποβολή αίτησης για την κρίση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος λόγω γήρατος.
• Σαράντα μήνες ή 1.000 ημέρες, εκ των οποίων 12 μήνες ή 300 ημέρες αντίστοιχα κατά την τελευταία πενταετία πριν από τη διακοπή της απασχόλησης ή την υποβολή της αίτησης για την κρίση του δικαιώματος σύνταξης λόγω αναπηρίας ή θανάτου.
Το Ταμείο θα εξετάσει αν ο ασφαλισμένος έχει τις προϋποθέσεις που προβλέπονται από τη νομοθεσία του για τη θεμελίωση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος. Επομένως θα εξετάσει αν ο ενδιαφερόμενος συγκεντρώνει τις προϋποθέσεις για συνταξιοδότηση που:
• Στην περίπτωση των συντάξεων λόγω γήρατος είναι η συμπλήρωση του απαιτούμενου ορίου ηλικίας και χρόνου ασφάλισης,
• Στην περίπτωση σύνταξης λόγω αναπηρίας ο απαιτούμενος χρόνος ασφάλισης, καθώς και ο βαθμός με τον οποίο έχει κριθεί ανάπηρος από τα αρμόδια υγειονομικά όργανα, και
• Στην περίπτωση σύνταξης λόγω θανάτου, αν ο θανών είχε πραγματοποιήσει τον απαιτούμενο χρόνο ασφάλισης.
Τη σύνταξη μπορεί να εκδώσει το Ταμείο που ο ασφαλισμένος έχει τον μεγαλύτερο αριθμό ημερών εργασίας, ακόμα και αν δεν είναι ο τελευταίος φορέας. Αυτό γίνεται εφόσον ο ασφαλισμένος δεν έχει πραγματοποιήσει στην ασφάλιση του τελευταίου οργανισμού τον απαιτούμενο αριθμό ημερών (που αναφέρθηκε λίγο παραπάνω) ή αν τις έχει πραγματοποιήσει, αλλά δεν πληροί τις χρονικές προϋποθέσεις της νομοθεσίας του.
Συγκεκριμένα, το δικαίωμα του ασφαλισμένου θα κρίνεται από τον οργανισμό στην ασφάλιση του οποίου πραγματοποίησε τις περισσότερες ημέρες εργασίας ή έτη ασφάλισης (στον οποίο δεν περιλαμβάνεται ο τελευταίος), εφόσον:
• Ο ασφαλισμένος συγκεντρώνει τις προϋποθέσεις της νομοθεσίας αυτού του οργανισμού.
• Στη σύνταξη γήρατος ο ασφαλισμένος έχει συμπληρώσει ένα από τα όρια ηλικίας που προβλέπει η νομοθεσία του τελευταίου οργανισμού.
• Στη σύνταξη αναπηρίας ο ασφαλισμένος κριθεί ανάπηρος με το ποσοστό που προβλέπει η νομοθεσία του τελευταίου οργανισμού.
• Τα μέλη της οικογένειας θανόντος ασφαλισμένου ?που ζητούν να συνταξιοδοτηθούν? πληρούν τις προϋποθέσεις που προβλέπει η νομοθεσία του οργανισμού αυτού και όχι του τελευταίου.
Στον επόμενο φορέα αν δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις
Ιδιαίτερα σημαντικό είναι πως σε περίπτωση που ο ασφαλισμένος δεν συγκεντρώνει τις προϋποθέσεις της νομοθεσίας του οργανισμού στην ασφάλιση του οποίου πραγματοποίησε τις περισσότερες ημέρες εργασίας, το δικαίωμά του κρίνεται από τους άλλους οργανισμούς κατά φθίνουσα σειρά αριθμού ημερών εργασίας εκτός του τελευταίου.
Σημειώνεται ότι για να διαβιβαστεί ο φάκελος στο επόμενο Ταμείο δεν είναι απαραίτητο ο ασφαλισμένος να έχει συμπληρώσει ένα από τα όρια ηλικίας που προβλέπονται από τη νομοθεσία του. Η προϋπόθεση αυτή απαιτείται να υπάρχει μόνο στον τελευταίο οργανισμό.
Στην εγκύκλιο αποσαφηνίζεται η διαδικασία που ακολουθείται στην περίπτωση που ο ασφαλισμένος δεν έχει τις προϋποθέσεις όλων των οργανισμών στους οποίους ασφαλίστηκε πριν από τον τελευταίο. Στην περίπτωση αυτή ο τελευταίος φορέας καθίσταται αρμόδιος για την κρίση του δικαιώματος λόγω γήρατος εφόσον:
• Εχουν πραγματοποιηθεί στην ασφάλισή του 1.000 ημέρες εργασίας ή 40 μήνες ασφάλισης, εκ των οποίων 300 ημέρες εργασίας ή 12 μήνες ασφάλισης την τελευταία πενταετία.
• Εχουν πραγματοποιηθεί οποτεδήποτε 300 ημέρες εργασίας για την κρίση του δικαιώματος λόγω αναπηρίας ή θανάτου. Τέλος παραμένει σε ισχύ η διάταξη που ορίζει ότι στη διαδοχική ασφάλιση ολόκληρος ο χρόνος υπολογίζεται από τον αρμόδιο για την απονομή της σύνταξης οργανισμό ως χρόνος που διανύθηκε στην ασφάλισή του τόσο για τη θεμελίωση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος όσο και για τον καθορισμό του ποσού της σύνταξης. Δεν είναι δυνατή η προσμέτρηση μόνο μέρους του χρόνου που διανύθηκε στην ασφάλιση του κάθε οργανισμού.
Τρία παραδείγματα «πιλότος» για ασφαλισμένους
Ερώτηση: Ασφαλισμένος στο ΙΚΑ έχει σήμερα 9.000 ημέρες ασφάλισης. Προηγουμένως είχε ασφαλιστεί στον ΟΑΕΕ (ΤΕΒΕ) για 7 έτη. Πότε μπορεί να συνταξιοδοτηθεί εάν σήμερα είναι 58 ετών;
Απάντηση: Ο ασφαλισμένος του παραδείγματος μπορεί να πάρει αμέσως πλήρη σύνταξη από το ΙΚΑ, αφού έχει συμπληρώσει τουλάχιστον 10.500 ημέρες ασφάλισης πριν από την 1η Ιανουαρίου 2011. Πλέον μπορεί γι' αυτόν τον σκοπό να χρησιμοποιήσει και τον χρόνο του ΟΑΕΕ. Το ποσό της σύνταξης από το ΙΚΑ θα είναι πλήρες, ενώ από τον ΟΑΕΕ θα είναι μειωμένο κατά 12%.
Ερώτηση: Ασφαλισμένη σήμερα στον ΟΑΕΕ έχει 12 έτη ασφάλισης στο ΙΚΑ και 23 έτη στο ΤΑΕ. Εχει συμπληρώσει το 59ο έτος της ηλικίας της. Πότε μπορεί να συνταξιοδοτηθεί;
Απάντηση: Η ασφαλισμένη έχει συμπληρώσει φέτος 35 έτη ασφάλισης. Για να συνταξιοδοτηθεί όσο το δυνατόν νωρίτερα θα πρέπει να συμπληρώσει 36 έτη και το 60ό της ηλικίας της. Επομένως θα πρέπει να συνεχίσει ασφαλισμένη μέχρι και τις αρχές του 2012 για να καταθέσει αίτηση συνταξιοδότησης.
Ερώτηση: Υπάλληλος του Δημοσίου με ανήλικα παιδιά έχει συμπληρώσει 20 έτη ασφάλισης στο Δημόσιο. Εχει ασφαλιστεί και στον ιδιωτικό τομέα για 6 έτη. Σήμερα συμπληρώνει τα 50 της. Μπορεί να συνταξιοδοτηθεί;
Απάντηση: Εχει συμπληρώσει 25ετία στην ασφάλιση και μπορεί να συνταξιοδοτηθεί από το Δημόσιο ως μητέρα ανηλίκου με πλήρη σύνταξη. Για το Δημόσιο το ποσό που θα λαμβάνει θα είναι πλήρες. Για τη συμμετοχή του ΙΚΑ θα έχει μείωση 6% για κάθε έτος πριν από τα 55.
Ερώτηση: Ασφαλισμένος στο ΙΚΑ στο καθεστώς των βαρέων και ανθυγιεινών επαγγελμάτων έχει 8.500 ημέρες ασφάλιση, όλες στα βαρέα. Εχει και 7 έτη ασφάλισης στο ΤΕΒΕ. Είναι σήμερα 56 ετών. Μπορεί να συνταξιοδοτηθεί;
Απάντηση: Ο εργαζόμενος του παραδείγματος έχει συμπληρώσει 10.500 ημέρες ασφάλισης συνολικά κι από αυτές έχει τουλάχιστον 7.500 στα βαρέα. Μπορεί να συνταξιοδοτηθεί με πλήρη σύνταξη από το ΙΚΑ. Για το ποσό του ΟΑΕΕ θα έχει μείωση 6% για κάθε έτος πριν από το 60ό.
(πηγή: Έθνος)