Για να καταλάβει κάποιος το δράμα της ελληνικής οικονομίας θα πρέπει να διαβάσει την παρακάτω ιστορία. Βέβαια δεν οφείλεται σ’ αυτήν η ελληνική χρεοκοπία, αλλά αποτελεί ένα ενδεικτικό και χοντρό μίτο του συνολικού κουβαριού.
Μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του ΄90 το 75% των ελαστικών που φορούσαν τα αυτοκίνητα που κυκλοφορούσαν στους ελληνικούς δρόμους κατασκευάζονταν στην Ελλάδα.
Σήμερα όλα είναι εισαγόμενα.
Στην Ελλάδα λειτουργούσαν τα εργοστάσια της Pirelli στην Πάτρα και της Goodyear στη Σίνδο της Θεσσαλονίκης. Η αφορμή για το λουκέτο στην πρώτη ήταν η απόφαση το 1991 της μητρικής στην Ιταλία να μειώσει το προσωπικό από 1.000 άτομα σε 800.
Οι συνδικαλιστές και οι πολιτικοί της εποχής δεν στάθηκαν στο ύψος των περιστάσεων. Μια σειρά ατυχών χειρισμών στη λογική ότι το ξένο κεφάλαιο απομυζά την υπεραξία του εκμεταλλευόμενου, οδήγησαν τους Ιταλούς να κλείσουν το εργοστάσιο στην Ελλάδα και να το μεταφέρουν στο Μαρόκο (αν θυμάμαι καλά).
Το δεύτερο εργοστάσιο της Goodyear, μετά το κλείσιμο της Pirelli, έφτασε να καλύπτει το 50% της εγχώριας αγοράς ελαστικών. Το 1996 έβαλε λουκέτο και αυτό εξ αφορμής μια διαφοράς της διοίκησης και του συνδικάτου για τους όρους που θα διέπουν την καθιέρωση τέταρτης βάρδιας. Ένα χρόνο νωρίτερα η εταιρεία είχε κάνει επένδυση 900 εκατ. δρχ. για εκσυγχρονισμό των εγκαταστάσεων. Το εργοστάσιο αυτό μεταφέρθηκε στην Πολωνία.
Αυτή είναι η μισή αλήθεια όμως. Η άλλη μισή είναι ότι ήδη είχαν ανοίξει οι αγορές τις ανατολικής Ευρώπης και οι πολυεθνικές έβλεπαν τα ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα στις νέες χώρες. Από την άλλη η Ελλάδα γινόταν όλο και πιο δύσκαμπτη και στο να διατηρήσει τις θέσεις εργασίας, αλλά και να δημιουργήσει καινούργιες σε τομείς που διατηρούσε το στρατηγικό πλεονέκτημα.
Η πελατειακή διόγκωση του δημοσίου δεν άφησε τις ανάγκες να δώσουν τις αρμόζουσες ωθήσεις στην αγορά εργασίας και την κοινωνία για τις απαραίτητες προσαρμογές. Τώρα το πρόβλημα έχει συνδυαστεί με άλλα και έχει δημιουργήσει ένα γόρδιο δεσμό.
Η Ελλάδα είναι ο αδύναμος κρίκος, αλλά το πρόβλημα είναι παγκόσμιο.
Η άποψη που είναι κυρίαρχη σήμερα υποστηρίζει ότι οι αγορές από μόνες τους θα ρυθμίσουν αυτή την ανισορροπία. Άρα, χώρες όπως η Ελλάδα πρέπει να βρουν τομείς που έχουν πλεονέκτημα και να βελτιωθούν εκεί. Π.χ. τουρισμός, γεωργία, ορυκτά, ναυτιλία κλπ.
Η άλλη άποψη υποστηρίζει ότι ίσως τελικά να χρειαστεί να υπάρξει η ρύθμιση της παγκοσμιοποίησης μέσω κάποιων κανόνων για να αντιμετωπιστεί η κατάσταση που απειλεί να ανατρέψει το σκηνικό. Στις παρούσες συνθήκες αυτό δεν μπορεί να γίνει από την Ελλάδα, αλλά από οικονομικές ζώνες όπως αυτή του Ευρώ, του δολαρίου κλπ.
Το πιθανότερο είναι η ελληνική κρίση να επιταχύνει εξελίξεις στην Ε.Ε. Το ΕΝΤ μάλλον αυτό δείχνει και δεν είναι παρά μια προσωρινή λύση έκτακτης ανάγκης. Το επόμενο βήμα θα είναι η δημιουργία των πολιτικών προϋποθέσεων για ενιαία οικονομική πολιτική.
Αν όλα αυτά εξελιχθούν έτσι θα είμαστε τυχεροί. Αρκεί, βέβαια να έχουμε συμμαζέψει το «αχούρι» μας.
Είναι θέμα χρόνου να καταλάβουμε όλοι ότι η Ελλάδα που ξέραμε πάει οριστικά. Είτε με χρεοστάσιο είτε με ΔΝΤ η επόμενη μέρα θα είναι διαφορετική.
Δεν έχει νόημα ούτε να κλαίμε τη μοίρα μας ούτε να ιδεολογικοποιούμε την υπεράσπιση των κεκτημένων, (οι γιατροί τη φοροδιαφυγή και το φακελάκι, οι καθηγητές τα μαύρα ιδιαίτερα, οι δημοσιογράφοι το αγγελιόσημο κλπ.) Αυτό που έχει νόημα είναι να βρούμε ρόλο στη νέα υπό διαμόρφωση κατάσταση. Κοινωνικά, επαγγελματικά και φυσικά και επενδυτικά. Όπως έχω ξαναγράψει οι άνθρωποι που έχουν δυνατότητες και δεν αποφεύγουν να δουλέψουν, δεν έχουν να φοβηθούν για το τέλος μιας εποχής παρακμής...
Του Κώστα Στούπα
από το capital.gr
