Ειδικούς χειρισμούς και εξειδικευμένες επιλογές απαιτεί η νέα περίοδος, στην οποία εισήλθε η χώρα μας από το μεσημέρι, και μαζί της όσοι κατοικούν, εργάζονται, ελπίζουν και ονειρεύονται μέσα σε αυτή.
Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο είναι εδώ και τα πάντα αλλάζουν γύρω μας.
Βεβαίως, η παρουσία του ΔΝΤ μέσω του μηχανισμού στήριξης δεν έχει μόνο αρνητικά. Οι καταθέσεις για παράδειγμα κινδυνεύουν πολύ λιγότερο απ’ όσο μέχρι χθες. Ασφαλώς, εάν συνεχιστεί η υποτίμηση του ευρώ έναντι του δολαρίου, θα καταγραφούν μεσοπρόθεσμα απώλειες στο αποταμιευτικό μέγεθος των Ελλήνων. Για τον λόγο αυτό δεν θα ήταν λανθασμένη κίνηση να μετατρέψει κανείς μέρος των καταθέσεών του σε δολάρια, ώστε όποιες απώλειες υποστεί το ευρώ να τις ισοσταθμίσει με την άνοδο του δολαρίου. Μάλλον χαμένοι είναι, από την άλλη πλευρά, όσοι έσπευσαν να βγάλουν τα χρήματά τους στο εξωτερικό, καθώς θα πρέπει να θεωρούν σίγουρο ότι θα δυσκολευθούν να τα ξαναφέρουν στη χώρα, εάν και όταν τα χρειαστούν.
Η γενική και πλέον αποτελεσματική συμβουλή -τουλάχιστον μέχρι να ανακοινωθούν τα μέτρα που θα απαιτήσει το ΔΝΤ για το 2011 και το 2012- είναι αυτό που «θανατώνει» και τις πιο υγιείς οικονομίες. Το πρώτο και ίσως το μοναδικό μέτρο που μπορεί να λάβει ο μέσος Έλληνας είναι να σταματήσει να καταναλώνει άμεσα και αποφασιστικά. Με δεδομένη την αλλαγή στις εργασιακές σχέσεις στον δημόσιο αλλά και τον ιδιωτικό τομέα, εφόσον κάποιος έχει εργασία και αμείβεται ικανοποιητικά καλό είναι να αποταμιεύει όσο το δυνατόν μεγαλύτερο μέρος του εισοδήματός του. Με τον τρόπο αυτό «αγοράζει χρόνο» από την ενδεχόμενη περίοδο, κατά την οποία ίσως βρεθεί σε πραγματικά δύσκολη θέση, χωρίς δουλειά, με υψηλότατη ανεργία γύρω του, ενώ θα πρέπει να συνεχίσει να συντηρεί εαυτόν και μέλη της οικογενείας του.
Τώρα, αλλά και την αμέσως επόμενη περίοδο, «κακή ιδέα» φαίνεται ότι είναι η αγορά ακινήτου, ιδιαίτερα μεγάλου σπιτιού. Διότι η κίνηση αυτή θα μειώσει δραστικά την ρευστότητα του αγοραστή (ή αντίστοιχα τον δανεισμό του), κι επιπλέον, αφού οι τιμές αναμένεται να ακολουθήσουν πτωτική τροχιά κατά τα επόμενα χρόνια, αυτός δεν θα διαθέτει ρευστότητα την περίοδο εμφάνισης των πραγματικά ουσιαστικών «ευκαιριών».
Αντιθέτως, κάποιο πλεονάζον ακίνητο θα πρέπει να πουληθεί όσο το δυνατόν πιο σύντομα, ώστε να μειωθεί η δανεισμός, εάν υπάρχει, ή να αυξηθεί η ρευστότητα, που θα χρειαστεί οπωσδήποτε τους επόμενους μήνες (ίσως και χρόνια). Στην ίδια κατεύθυνση και λογική, καλό θα ήταν κινητά περιουσιακά στοιχεία, όπως αυτοκίνητα, σκάφη αναψυχής και περιττός μηχανολογικός εξοπλισμός να επιχειρηθεί τώρα -πριν το καλοκαίρι, εάν είναι δυνατόν- να εκποιηθούν, ώστε να μειωθούν τα βάρη και να αυξηθεί η ρευστότητα.
Αυτοί που κυριολεκτικά «τρίβουν τα χέρια» τους είναι οι αγρότες, οι οποίοι, με δεδομένη την παραγωγική τους βάση, μάλλον μπορούν να αισιοδοξούν ότι θα διαβούν την κρίση ευκολότερα, ενώ δεν αποκλείεται να βγουν και σχετικά κερδισμένοι.
Η αστάθεια που θα προκληθεί στην αγορά θα δημιουργήσει και ευκαιρίες, που όποιος κάνει τη σωστή πρόβλεψη και βεβαίως έχει και ένα σχετικό κεφάλαιο θα μπορούσε να τις μετατρέψει σε σημαντικό κέρδος.
Σε κάθε περίπτωση, καλόν είναι να κρατά ο καθένας ένα μικρό ποσό στο σπίτι του, άμεσα διαθέσιμο, με το οποίο θα μπορεί να αντιμετωπίσει τις βασικές ανάγκες ενός ή δύο μηνών, στην περίπτωση που η κατάσταση επιδεινωθεί πέραν των προβλέψεων.
Γενικώς, η περίοδος που ξεκίνησε από το μεσημέρι της Παρασκευής θα χαρακτηρισθεί από ανασφάλεια, αναμονή για τα χειρότερα και απώλειες τόσο στο εισόδημα όσο και στις εργασιακές σχέσεις, την επιχειρηματική δράση και, βεβαίως, το επίπεδο ζωής της μέσης ελληνικής οικογένειας.
Η περιοριστική πολιτική που θα αναγκαστεί η χώρα να ακολουθήσει δεν θα έχει καμία σχέση με αυτή που γνωρίσαμε έως σήμερα, και δεν θα πρέπει να θεωρείται απίθανο το σύστημα των κοινωνικών παροχών -ακόμη και των αυτονόητων, όπως εκείνων της Υγείας- να αναστείλει το μεγαλύτερο μέρος της δράσης του επί μακρόν.
Του Μιχάλη Παπανίδη
από το zougla.gr