Πρόκειται για τους -πολλούς- φορολογούμενους που το 2011 είχαν χαμηλότερα, σε σχέση με τα τεκμαρτά, πραγματικά εισοδήματα και θα βρεθούν αντιμέτωποι με υψηλότερο φόρο εισοδήματος από αυτόν που τους αναλογεί. Είναι κυρίως οι περιπτώσεις φορολογούμενων που είδαν τα εισοδήματά τους το 2011 να μειώνονται δραματικά, και επειδή έχουν στην κατοχή τους κάποια στοιχεία που προσδιορίζουν τεκμαρτό εισόδημα, θα βρεθούν αντιμέτωποι με υψηλό φόρο εισοδήματος. Μάλιστα, σύμφωνα με πληροφορίες από το ΥΠΟΙΚ, έχει ληφθεί η απόφαση πρώτα να εκδοθούν τα σχετικά εκκαθαριστικά και μετά να ξεκινήσει η διαδικασία αμφισβήτησης των τεκμηρίων.
Το θέμα έχει απασχολήσει το υπουργείο Οικονομικών. Υπηρεσιακά στελέχη του ΥΠΟΙΚ ανησυχούν ότι οι εφορίες τους επόμενους μήνες, όταν δηλαδή θα αρχίσουν να καταφθάνουν τα εκκαθαριστικά του φόρου εισοδήματος, θα κατακλυστούν από φορολογούμενους που επλήγησαν από την ύφεση αλλά πιάστηκαν στην τσιμπίδα των τεκμηρίων διαβίωσης.
Ένα σχετικό παράδειγμα έχει ως εξής: ένας φορολογούμενος είχε το 2011 στην κατοχή του ένα ΙΧ 2.000 κυβικών εκατοστών, μια κύρια κατοικία 100 τετραγωνικών μέτρων και μια εξοχική κατοικία 80 τετραγωνικών μέτρων. Στο συγκεκριμένο φορολογούμενο αντιστοιχεί τεκμαρτό εισόδημα 14.500 ευρώ (3.000 για ατομική δαπάνη διαβίωσης, 5.400 ευρώ για το ΙΧ, 4.500 ευρώ για την κύρια κατοικία και 1.600 ευρώ για την εξοχική κατοικία). Αν ο συγκεκριμένος φορολογούμενος, όπως εκατοντάδες χιλιάδες άλλοι, έχασε τη δουλειά του το 2011 ή είχε εισοδήματα από ακίνητα τα οποία όμως μειώθηκαν επειδή τα ακίνητα είναι ξενοίκιαστα, θα βρεθεί αντιμέτωπος με φορολόγηση για εισοδήματα που δεν απέκτησε. Το πραγματικό του εισόδημα είναι μόλις 5.000 ευρώ. Με βάση το τεκμαρτό του εισόδημα θα πρέπει να καταβάλει φόρο 1.150 ευρώ. Επιπλέον θα κληθεί να καταβάλει και εισφορά αλληλεγγύης ύψους 145,5 ευρώ. Με βάση το πραγματικό του εισόδημα όμως, δεν οφείλει φόρο εισοδήματος ούτε εισφορά, διότι το αφορολόγητο όριο εισοδήματος είναι 5.000 ευρώ και το αφορολόγητο όριο για την εισφορά είναι 12.000 ευρώ.
Η φορολογική νομοθεσία δίνει στους φορολογούμενους που εμπίπτουν στην παραπάνω κατηγορία να αμφισβητήσουν τα τεκμήρια διαβίωσης. Είναι, όπως αποκαλούνται στη φορολογική νομοθεσία, μαχητά. Ο φορολογούμενος μπορεί να αμφισβητήσει τα τεκμήρια επικαλούμενος πραγματικά γεγονότα ή στοιχεία. Η διαδικασία έχει ως εξής: Με την παραλαβή του εκκαθαριστικού σημειώματος θα πρέπει ο φορολογούμενος να επισκεφθεί την εφορία στην οποία υπάγεται και να υποβάλει στο προϊστάμενο στοιχεία και έγγραφα που να αποδεικνύουν ότι το πραγματικό του εισόδημα είναι χαμηλότερο από το τεκμαρτό. Σε αυτήν την κατηγορία εμπίπτουν, μεταξύ άλλων, όσοι:
α) υπηρετούν τη στρατιωτική θητεία τους στις Ένοπλες Δυνάμεις,
β) είναι φυλακισμένοι,
γ) νοσηλεύονται σε νοσοκομείο ή κλινική,
δ) είναι άνεργοι και δικαιούνται βοήθημα ανεργίας,
ε) συγκατοικούν με συγγενείς πρώτου βαθμού και έχουν μειωμένες δαπάνες διαβίωσης, λόγω αποδεδειγμένης συμβολής στις δαπάνες αυτές των συγγενών τους με την προϋπόθεση ότι οι τελευταίοι έχουν εισόδημα από εμφανείς πηγές (π.χ. μισθούς, συντάξεις)
στ) είναι ορφανοί ανήλικοι οι οποίοι έχουν στην κυριότητά τους επιβατικά αυτοκίνητα ιδιωτικής χρήσης από κληρονομιά του πατέρα ή της μητέρας τους και
ζ) προσκομίζουν στοιχεία από τα οποία αποδεικνύεται ότι για λόγους ανώτερης βίας πραγματοποίησαν δαπάνη μικρότερη από την αντικειμενική.
Ο προϊστάμενος της εφορίας θα ελέγξει τα στοιχεία και εφόσον πειστεί από αυτά θα προχωρήσει σε επανεκκαθάριση της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος με βάση το δηλωθέν εισόδημα του φορολογούμενου.
Να σημειωθεί ότι με βάση τη φορολογική νομοθεσία ο φορολογούμενος που αμφισβητεί τα τεκμήρια έχει τη δυνατότητα να υποβάλει τα στοιχεία που δείχνουν ότι το πραγματικό του εισόδημα είναι χαμηλότερο από το τεκμαρτό, μαζί με τη φορολογική του δήλωση. Ωστόσο, σύμφωνα με πληροφορίες από το ΥΠΟΙΚ, επειδή φέτος οι περισσότερες δηλώσεις θα υποβληθούν ηλεκτρονικά έχει αποφασιστεί ατύπως και εξετάζεται να θεσπιστεί και με την υπογραφή σχετικής απόφασης, η διαδικασία για την αμφισβήτηση των τεκμηρίων να ξεκινά μετά την παραλαβή του εκκαθαριστικού σημειώματος.
(Πηγή: capital)
