Σε εφιάλτη για τους μισθωτούς έχουν εξελιχθεί τα τεκμήρια διαβίωσης (σπίτια, εξοχικά, οικόπεδα, αυτοκίνητα, σκάφη αναψυχής κλπ.).
Το 2011 ο αριθμός των μισθωτών που πιάστηκαν στην «φάκα» των τεκμηρίων έφθασε τους 378.000, παρουσιάζοντας δεκατετραπλασιασμό σε σχέση με το 2010, όταν αυτοί ήταν 27.000 άτομα. Το πιο εντυπωσιακό είναι ότι ενώ τα τεκμήρια στόχευαν αποκλειστικά στην σύλληψη των αυτοαπασχολούμενων αυτοί που πιάστηκαν τελικά ήταν οι μισθωτοί και οι συνταξιούχοι.
Το 40% αυτών που «δάγκωσαν» το 2011 τα τεκμήρια ήταν μισθωτοί – συνταξιούχοι όταν το 2010 ήταν 25%. Ουσιαστικά όπως λειτούργησε το νέο σύστημα των τεκμηρίων δεν κατάφερε ποτέ να πιάσει το εισόδημα των αυτοαπασχολούμενων που φοροδιαφύγει. Το σύστημα απέτυχε παταγωδώς, και είχε άμεσο αντίκτυπο στα προβλεπόμενα έσοδα. Το 2011 οι πρόσθετες εισπράξεις από τα τεκμήρια δεν ξεπέρασαν τα 75 εκατ. ευρώ. Ο στόχος που είχε τεθεί στο Μεσοπρόθεσμο προέβλεπε εισπράξεις 400 εκατ. ευρώ για το 2011 και 100 εκατ. ευρώ επιπλέον για το 2012.
Στοιχείο το οποίο επιβεβαιώνει την περιορισμένη απόδοση των τεκμηρίων φορολόγησης είναι το γεγονός ότι οι 1.322.000 φορολογούμενοι που έπεσαν στην παγίδα τους το 2011 «καθάρισαν» εύκολα με την Εφορία. Ο καθένας από αυτούς πλήρωσε περισσότερο φόρο λόγω τεκμηρίου που, κατά μέσο όρο, έφθανε τα 56 ευρώ.
Από τους 1.322.000 φορολογούμενους που πιάστηκαν στην «φάκα» των τεκμηρίων για το 2011 οι 378.000 ήταν μισθωτοί. Σύμφωνα με πληροφορίες, ενώ οι συγκεκριμένοι υπόχρεοι δήλωσαν κατά μέσο όρο εισόδημα 7.570 ευρώ ο καθένας, η Εφορία τους φορολόγησε για 10.500 ευρώ, ποσό αντίστοιχο με βάση το προφίλ της περιουσιακής τους κατάστασης, που έδιναν τα τεκμήρια.
Το ίδιο έτος οι συνταξιούχοι που φορολογήθηκαν με τον ίδιο τρόπο ανήλθαν στους 155.000. Οι τελευταίοι είχαν δηλώσει περίπου 8.500 ευρώ μέσο ατομικό εισόδημα το χρόνο, και με το τεκμήριο ανέβηκαν στα 10.000 ευρώ. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Γενικής Γραμματείας το υπόλοιπο 60% των πολιτών που πιάστηκαν στα τεκμήρια προέρχονται από την κατηγορία των ελευθέρων επαγγελματιών. Πρόκειται για 789.639 αυτοαπασχολούμενους οι οποίοι δήλωσαν το 2011 συνολικά εισοδήματα 1,8 δις. ευρώ ή 2.280 ευρώ κατά μέσο ο καθένας!
Αμφίβολη ήταν η αποτελεσματικότητα των τεκμηρίων διαβίωσης και στα εισοδήματα του 2010. Από τις 5.700.000 δηλώσεις που υποβλήθηκαν (και αφορούσαν εισοδήματα που αποκτήθηκαν το 2009) στην «παγίδα» των τεκμηρίων έπεσαν μόλις 108.000 φορολογούμενοι. Το μέσο εισόδημα που δήλωσαν ανήλθε σε 4.300 ευρώ. Η εφορία όμως θεώρησε ότι το εισόδημα τους ήταν τουλάχιστον 8.840 ευρώ με βάση την εικόνα της περιουσιακής κατάστασης (αυτοκίνητα, σπίτια, ακίνητα, κλπ.) που η ίδια είχε σχηματίσει.
Τα νέα διευρυμένα τεκμήρια διαβίωσης σχεδίασε ο Γιώργος Παπακωνσταντίνου και επιβλήθηκαν με το Μεσοπρόθεσμο Δημοσιονομικό Πρόγραμμα. Ήταν η πρώτη φορά που η κυβέρνηση εκτός από τα σπίτια, αυτοκίνητα, οικόπεδα κ.λ.π, καθόρισε τεκμαρτά ποσά ακόμη και για την διαβίωση ενός νοικοκυριού. Για ένα ζευγάρι οι ελάχιστες δαπάνες διαβίωσης ανέρχονται στα 5.000 ευρώ. Από φέτος τα τεκμήρια διαβίωσης αγριεύουν ακόμη περισσότερο καθώς τα τεκμαρτά ποσά αυξάνονται μέχρι και 200%. Αυτό σε συνδυασμό με την μείωση του αφορολογήτου ποσού στα 5.000 ευρώ εκτιμούν στο υπουργείο Οικονομικών ότι θα έχουν μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα σε σχέση με αυτή του 2011.
Είναι χαρακτηριστικό ότι με τα φετινά τεκμήρια εάν κάποιος φορολογούμενος υποβάλλει δήλωση με μηδενικό εισόδημα αλλά έχει κύρια κατοικία 50 τ.μ. και ένα αυτοκίνητο 1.200 κυβικών εκατοστών θα του αναλογεί φόρος ύψους 400 ευρώ. Κι αυτό, διότι με βάση τα νέα αυξημένα τεκμήρια ο φορολογούμενος θα πρέπει να έχει ελάχιστες δαπάνες διαβίωσης 3.000 ευρώ, τεκμήριο 2.000 ευρώ για την κατοικία του και άλλα 4.000 ευρώ για το αυτοκίνητο. Συνολικά το τεκμαρτό του εισόδημα θα ανέλθει στα 9.000 ευρώ και θα φορολογηθεί για τα επιπλέον 4.000 ευρώ με συντελεστή 10%, δηλαδή θα καταβάλει στην εφορία φόρο 400 ευρώ. Σύμφωνα με τις πρόσφατες αλλαγές, το εισόδημα φέτος θα προσδιορίζεται αντικειμενικά με βάση τη συνολική ετήσια δαπάνη του φορολογούμενου, της συζύγου του και των προσώπων που συνοικούν και τον βαρύνουν.
(Πηγή: bankingnews.gr)
