Ειδικότερα, το σχέδιο νόμου με τίτλο «Επείγοντα Μέτρα Εφαρμογής του Προγράμματος Στήριξης της Ελληνικής Οικονομίας» περιλαμβάνει διατάξεις που εμπίπτουν στις εξής κατηγορίες:
* Μέτρα για την εφαρμογή του Προϋπολογισμού του 2011 και τα οποία περιλαμβάνονται στην Εισηγητική Έκθεση του Προϋπολογισμού, όπως αναπροσαρμογές συντελεστών ΦΠΑ και μισθολογική πολιτική ΔΕΚΟ και φορολογικές ρυθμίσεις για να υποστηριχθούν τομείς της οικονομίας στους οποίους εμφανίζεται ιδιαίτερα μεγάλη πτώση με αρνητική επίδραση στην οικονομική δραστηριότητα και στα δημόσια έσοδα.
* Ρυθμίσεις διοικητικού χαρακτήρα για τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας σε τομείς του δημοσίου τομέα που σχετίζονται άμεσα με την υλοποίηση του Προγράμματος Οικονομικής Πολιτικής και ρυθμίσεις για την πολιτική προσλήψεων του δημοσίου τομέα.
* Ρυθμίσεις για τη λειτουργία της αγοράς εργασίας και του πλαισίου διαπραγμάτευσης των συλλογικών συμβάσεων.
Το σχέδιο νόμου προτείνεται να συζητηθεί στη Βουλή με τη διαδικασία του κατεπείγοντος καθώς το σύνολο των ρυθμίσεων που περιλαμβάνονται σε αυτό συνδέονται άμεσα με την επίτευξη των στόχων και την ομαλή υλοποίηση του Προγράμματος Οικονομικής Πολιτικής της χώρας μας και θα πρέπει να είναι σε ισχύ από την 1η Ιανουαρίου του 2011.
Φορολογικά μέτρα
Το σχέδιο νόμου προτείνει τα παρακάτω φορολογικά μέτρα:
* Αύξηση του μειωμένου συντελεστή ΦΠΑ από το 11% στο 13% και του υπερμειωμένου από το 5,5% στο 6,5%.
* Μείωση του συντελεστή ΦΠΑ για τα φάρμακα και τη διαμονή σε ξενοδοχεία και καταλύματα από το σήμερα ισχύον 11% στον νέο υπερμειωμένο συντελεστή 6,5%.
* Αναστολή της εφαρμογής της διερεύνησης του πόθεν έσχες για την αγορά πρώτης κατοικίας αντικειμενικής αξίας έως 200.000 ευρώ.
* Απλοποίηση του συστήματος διακίνησης πετρελαίου θέρμανσης με την κατάργηση της καταβολής του αυξημένου ΕΦΚ καυσίμου κατά τον εκτελωνισμό από τους προμηθευτές πετρελαίου θέρμανσης.
* Μείωση του φόρου κατανάλωσης για την ηλεκτρική ενέργεια για την οικιακή χρήση (από 5 ευρώ/MWh σε 2,2 ευρώ/MWh), αύξηση των επιχειρηματικών τιμολογίων εκτός της υψηλής τάσης (από 2,5 ευρώ/MWh σε 5 ευρώ/MWh) και πλήρης απαλλαγή από τον φόρο για την κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας για γεωργική χρήση. Η ρύθμιση αυτή γίνεται αντισταθμιστικά στο πλαίσιο της αναμόρφωσης των τιμολογίων ηλεκτρικής ενέργειας.
* Παροχή κινήτρων για την αντικατάσταση οχημάτων παλαιάς τεχνολογίας με έκπτωση των τελών κυκλοφορίας και αναπροσαρμογή του φόρου πολυτελείας σε αυτοκίνητα μεσαίας εργοστασιακής αξίας.
* Μείωση του συντελεστή του ΕΦΚ στον καπνό από το 67% στο 65% και την αύξηση του παγίου στοιχείου από το 10% στο 15%.
Πολιτική και όρια προσλήψεων στον δημόσιο τομέα
* Καθολική εφαρμογή του κανόνα της 1 πρόσληψης ανά 5 αποχωρήσεις στον δημόσιο τομέα.
* Στον κανόνα 1:5 προσμετρούνται ως προσλήψεις οι τυχόν μετατάξεις από φορείς του ευρύτερου δημόσιου τομέα στο στενό δημόσιο τομέα (π.χ. από δημόσιες επιχείρησεις σε αναδιάρθρωση προς την κεντρική κυβέρνηση).
* Μειώνονται για το 2011 κατά 15% σε σχέση με το 2010 οι συμβάσεις προσωπικού με σχέση ορισμένου χρόνου ή με σύμβαση έργου.
Άλλα μέτρα διοικητικού χαρακτήρα
* Ρύθμιση θεμάτων επείγοντος χαρακτήρα διοικητικής και οργανωτικής φύσεων στο Υπουργείο Οικονομικών που προέκυψαν από τη «διάσπαση» του πρώην Υπουργείου Οικονομίας και Οικονομικών (π.χ. αρμόδια υπηρεσιακά συμβούλια, υπαγωγή υπηρεσιών που μεταφέρθηκαν στην Διεύθυνση Διοικητικού της ΓΓ Φορολογίας).
* Εκκαθάριση αρχείου ληξιπρόθεσμων οφειλών προς το δημόσιο, με τη διαγραφή των οφειλών ανεπείδεκτων εισπράξεως.
* Ρύθμιση θεμάτων μισθοδοσίας μέχρι τον Απρίλιο του 2011 του προσωπικού των Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων που μετατάσσεται στις Περιφέρειες ή στους Καλλικρατικούς Δήμους από 1η Ιανουαρίου 2011.
* Ρύθμιση θεμάτων ΕΛΣΤΑΤ προκειμένου να αποσαφηνιστούν οι αρμοδιότητες των οργάνων της.
Ρυθμίσεις για την Αγροτική Τράπεζα της Ελλάδας
* Οι αποδοχές μειώνονται κατά 10% για αμοιβές άνω των 1.800 ευρώ, το επίδομα "περιποίησης πελατείας" καταργείται, ενώ συνεχίζει να καταβάλλεται το ποσό ενίσχυσης χαμηλόμισθων.
* Οι προσλήψεις 700 ατόμων που είχαν οριστεί έπειτα από διαγωνισμό της ΑΤΕ ακυρώνονται.
* Οι κενές θέσεις που θα πληρώνονταν με αυτές τις προσλήψεις καταργούνται.
* Οι προσληφθέντες θα μεταφερθούν στο ΙΚΑ για την πλήρωση θέσεων για την κάλυψη των αναγκών προσωπικού του ταμείου.
Οικονομική εποπτεία και έλεγχος της μισθολογικής δαπάνης στις ΔΕΚΟ
Η ανάγκη για παρέμβαση με στόχο την εξυγίανση και τη συγκράτηση και μείωση των δαπανών στις ΔΕΚΟ είναι επιτακτική.
* Τα τελευταία πέντε χρόνια τα συσσωρευμένα ελλείμματα (χρέος) – μόνο των 11 πιο ζημιογόνων ΔΕΚΟ – έχει υπερδιπλασιαστεί από 5,6 δις ευρώ σε 13,2 δις ευρώ.
* Τα ετήσια ελλείμματα των ΔΕΚΟ που σήμερα εποπτεύονται από την Ειδική Γραμματεία ΔΕΚΟ που Υπουργείου Οικονομικών ξεπερνούν το 1,5 δις ευρώ.
* Οι δαπάνες μισθοδοσίας έχουν αυξηθεί κατά περίπου 9% τα τελευταία τρία χρόνια τη στιγμή που η απασχόληση μειώθηκε κατά περίπου 6%.
* Ο δείκτης μισθολογικού κόστους προς έσοδα είναι περίπου 80% ενώ για πέντε μεγάλες ΔΕΚΟ το μισθολογικό κόστος ξεπερνά τα έσοδα (το 2009 στην ΕΘΕΛ ήταν 164% των εσόδων, στον ΗΛΠΑΠ 147,5%, στην ΕΑΣ 143,9%, στον ΗΣΑΠ 110,4% και στην ΤΡΑΙΝΟΣΕ 109,8%).
* Η μέση ετήσια αμοιβή στις ΔΕΚΟ το 2009 ξεπερνούσε τα 40.000 ευρώ και είναι 100% (διπλάσια) από τη μέση αμοιβή στον ιδιωτικό τομέα και 40% υψηλότερη από τη μέση αμοιβή στον υπόλοιπο δημόσιο τομέα.
Ένας μεγάλος πλέον αριθμός ΔΕΚΟ περιλαμβάνονται και συνυπολογίζονται στα στοιχεία της Γενικής Κυβέρνησης, ενώ οι καταπτώσεις εγγυήσεων για τις ΔΕΚΟ που αδυνατούν να ανταποκριθούν στις δανειακές τους υποχρεώσεις καταγράφονται επίσης στα ελλείμματα.
Ειδικότερα η δημοσιονομική επιβάρυνση από τις ΔΕΚΟ συνοψίζεται στα εξής:
* Τα αποτελέσματά τους προστίθενται στο ισοζύγιο της Γενικής Κυβέρνησης
* Επιχορηγούνται από τον Τακτικό Προϋπολογισμό (ανεξάρτητα αν ανήκουν ή όχι στη Γενική Κυβέρνηση ως στατιστικό δημοσιονομικό μέγεθος)
* Παρουσιάζουν αποτελέσματα με βάση ειδικούς πόρους που έχουν θεσπιστεί προς όφελός τους σε βάρος των πολιτών, καταναλωτών και φορολογούμενων (π.χ. ΕΡΤ)
Με δεδομένη την βούληση της Κυβέρνησης να μην γίνουν απολύσεις και να διατηρηθεί ο δημόσιος χαρακτήρας σε τομείς όπως οι αστικές συγκοινωνίες, προχωράμε σε δύο σημαντικά πεδία παρεμβάσεων. Το πρώτο έχει ως στόχο την ενίσχυση της διαφάνειας και της λογοδοσίας στην οικονομική διαχείριση των ΔΕΚΟ με στόχο των εξορθολογισμό όλων των δαπανών και το δεύτερο αφορά στην εισοδηματικής πολιτική που θα εφαρμοστεί από 1η Ιανουαρίου 2010.
Στο σχέδιο νόμου προβλέπεται η βελτίωση του πλαισίου οικονομικής εποπτείας των ΔΕΚΟ, ώστε να ελεγχθεί το μέγεθος των ελλειμμάτων που επιβαρύνουν άμεσα και έμμεσα τον Τακτικό Προϋπολογισμό, να ενισχυθεί η διαφάνεια και η λογοδοσία στην οικονομική τους διαχείριση. Για το σκοπό αυτό προτείνονται τα εξής μέτρα:
* Κατάργηση εξαιρέσεων κεφαλαίου Α, επέκταση εφαρμογής του νόμου 3429/2005. Κριτήριο για την ένταξη στο κεφάλαιο Α είναι η πλειοψηφική συμμετοχή του δημοσίου σε ΝΠΙΔ (μη εισηγμένα στο ΧΑΑ και συνδεόμενα με αυτά) εκτός και αν η διοίκηση και διαχείριση δεν ασκούνται από το δημόσιο.
* Ένταξη στο πεδίο εποπτείας του Υπουργείου Οικονομικών των ΔΕΚΟ και των ΝΠΙΔ που υπάγονται στην Γενική Κυβέρνηση (η ένταξη αυτή αφορά μόνο στο σκέλος της οικονομικής τους εποπτείας, η λειτουργική εποπτεία παραμένει στα καθ’ ύλην αρμόδια υπουργεία). Μεταξύ των «νέων» επιχειρήσεων που θα υπάγονται στην οικονομική εποπτεία του Υπουργείου Οικονομικών είναι το Αττικό Μετρό, η Εγνατία Οδός, η ΕΡΤ, το Κτηματολόγιο ΑΕ, το ΤΡΑΜ.
* Υποβολή τριμηνιαίων οικονομικών καταστάσεων ελεγμένων από Ορκωτούς Ελεγκτές και δυνατότητα επιβολής της υποχρέωσης για συνεπή παροχή οικονομικών δεδομένων στις υπηρεσίες του Υπουργείου Οικονομικών, ακόμη και με διακοπή της χρηματοδότησης σε περίπτωση μη συμμόρφωσης.
Το σχέδιο νόμου ρυθμίζει επίσης την εισοδηματική πολιτική για τις ΔΕΚΟ από την 1η Ιανουαρίου 2011 ως εξής:
* Θέσπιση ανώτατου πλαφόν 4.000 ευρώ τον μήνα (μικτά) υπολογιζόμενα σε δωδεκάμηνη βάση. Εξαιρούνται Πρόεδροι, Διοικητές και Διευθύνοντες Σύμβουλοι (για τους οποίους ισχύει το πλαφόν που είχε οριστεί με τον νόμο 3833/2010). Η ρύθμιση αυτή αφορά περίπου το 10% των υπαλλήλων των ΔΕΚΟ συνολικά.
* Μείωση αποδοχών κατά 10% σε αποδοχές που ξεπερνούν τα 1.800 ευρώ τον μήνα (μικτά). Απαλλάσσονται τα επιδόματα οικογενειακής κατάστασης και ανθυγιεινής εργασίας. Η ρύθμιση αυτή αφορά προοδευτικά (ξεκινώντας από οριακές μειώσεις στις αποδοχές και φτάνοντας στη μέγιστη μείωση του 10%) σε περίπου 89% των υπαλλήλων των ΔΕΚΟ. Μόνο 11% των υπαλλήλων ΔΕΚΟ έχουν μηνιαίες μικτές αποδοχές κάτω από 1800 ευρώ.
* Σε επίπεδο φορέα, θέσπιση ανώτατης δαπάνης 10% επί των συνολικών δαπανών μισθοδοσίας για αμοιβές όπως υπερωριακής εργασίας, υπερεργασίας, εκτός έδρας, οδοιπορικών, καθώς και εργασίας τις εξαιρέσιμες μέρες. Η ρύθμιση αυτή θα επηρεάσει τους υπαλλήλους ανάλογα με τον τρόπο με τον οποίο η επιχείρηση θα κατανείμει τις αμοιβές.
* Μέγιστη δυνατή μείωση συνολικών αμοιβών ενός εργαζόμενου 25%.
Βασικά σημεία διατάξεων για ειδικές επιχειρησιακές συλλογικές συμβάσεις εργασίας
* Στο πλαίσιο του συστήματος των συλλογικών συμβάσεων εργασίας, που προσδιορίζεται με τον νόμο 1876/1990, εισάγεται στο συλλογικό Εργατικό Δίκαιο νέα μορφή συλλογικής σύμβασης εργασίας, η «Ειδική Επιχειρησιακή Συλλογική Σύμβαση Εργασίας» (ΕΕΣΣΕ), που κύριο σκοπό έχει τη δημιουργία και διατήρηση θέσεων εργασίας, καθώς και τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων.
* Οι όροι της ΕΕΣΣΕ προσδιορίζονται από τους κοινωνικούς εταίρους στο επίπεδο της επιχείρησης σε ετήσια βάση, όπως άλλωστε συμβαίνει και σε όλες τις συλλογικές συμβάσεις. Στο πλαίσιο αυτών των ΕΕΣΣΕ, είναι δυνατόν οι μισθοί να αποκλίνουν από την αντίστοιχη κλαδική συλλογική σύμβαση εργασίας, μέχρι το κατώφλι της Εθνικής Γενικής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας, και να προσδιορίζεται ο αριθμός των θέσεων εργασίας, καθώς και λοιποί όροι, όπως μερική απασχόληση, εκ περιτροπής εργασία, διαθεσιμότητα, διάρκεια εφαρμογής, περιλαμβανομένων τυχόν όρων για τη διαδικασία επανόδου στην κανονική εφαρμογή των κλαδικών συλλογικών συμβάσεων εργασίας.
* Λόγω του ειδικού τους χαρακτήρα, οι ΕΕΣΣΕ δεν καλύπτονται από την αρχή της ευνοϊκότερης ρύθμισης των κλαδικών συλλογικών συμβάσεων, ούτε εφαρμόζονται σε αυτές τυχόν επεκταθείσες κλαδικές συλλογικές συμβάσεις.
* Οι ΕΕΣΣΕ μπορούν να συναφθούν και σε επιχειρήσεις με λιγότερους από 50 εργαζόμενοι, όπου αν δεν υπάρχει επιχειρησιακό σωματείο, οι εργαζόμενοι εκπροσωπούνται από την κλαδική οργάνωσή τους ή την αντίστοιχη ομοσπονδία .
* Προκειμένου να συναφθεί ΕΕΣΣΕ, τα ενδιαφερόμενα μέρη, με κοινή αιτιολογημένη έκθεσή τους καταθέτουν αυτή στο Συμβούλιο Κοινωνικού Ελέγχου Επιθεώρησης Εργασίας (ΣΚΕΕ) που διατυπώνει απλή γνώμη, για τη σκοπιμότητά της.
* Τα αποτελέσματα εφαρμογής των ΕΕΣΣΕ στους μισθούς, στην απασχόληση, στη παραγωγικότητα και στην ανταγωνιστικότητα θα εξαρτηθούν από την ωριμότητα και την ενεργό συμμετοχή των συμβαλλομένων μερών. Η από κοινού αντιμετώπιση των προβλημάτων με πνεύμα καλόπιστου διαλόγου, αντικειμενικότητας στην πληροφόρηση και συμμετοχή στην ευθύνη αποτελούν προϋποθέσεις για την επίτευξη των στόχων τους.
Βασικά σημεία Διαδικασίας Επίλυσης Συλλογικών Διαφορών
* Το σύστημα επίλυσης συλλογικών διαφορών με τη μεσολάβηση και τη διαιτησία, που προβλέπεται στο Ν. 1876/1990, βελτιώνεται με βάση την εμπειρία 18 ετών λειτουργίας του θεσμού.
* Προβλέπεται ρητά η εφαρμογή της αρχής της ορθής κρίσης, της αντικειμενικότητας και της αμεροληψίας κατά τη διαδικασία μεσολάβησης και διαιτησίας.
* Προβλέπεται ρητά η μεσολάβηση και η διαιτησία να λαμβάνει υπόψη την οικονομική κατάσταση και την εξέλιξη της ανταγωνιστικότητας της παραγωγικής δραστηριότητας, στην οποία αναφέρεται η συλλογική διαφορά.
* Η προσφυγή στη διαιτησία μπορεί να γίνεται σε οποιοδήποτε στάδιο των διαπραγματεύσεων με κοινή συμφωνία των μερών ή μονομερώς στις εξής περιπτώσεις:
α) από οποιοδήποτε μέρος, εφόσον το άλλο μέρος αρνήθηκε τη μεσολάβηση , ή
β) από οποιοδήποτε μέρος μετά τη υποβολή της πρότασης μεσολάβησης, εφόσον και τα δύο μέρη προσήλθαν και συμμετείχαν στη διαδικασία μεσολάβησης.
* Η προσφυγή στη διαιτησία περιορίζεται στον καθορισμό βασικού ημερομισθίου ή/και βασικού μισθού. Για τα λοιπά θέματα μπορεί να συνεχιστεί οποτεδήποτε η συλλογική διαπραγμάτευση προκειμένου να συναφθεί συλλογική σύμβαση εργασίας.
* Ενισχύεται ο ρόλος των κοινωνικών εταίρων στη διοίκηση του ΟΜΕΔ και την επιλογή και αξιολόγηση των μεσολαβητών- διαιτητών.
* Το Διοικητικό Συμβούλιο του ΟΜΕΔ από 11μελές γίνεται 7μελές, με 6 εκπροσώπους των κοινωνικών εταίρων (3 εκπρόσωποι της ΓΣΕΕ και από ένας εκπρόσωπος από τον ΣΕΒ, την ΓΣΕΒΕΕ και την ΕΣΕΕ) και έναν Πρόεδρο, ο οποίος επιλέγεται με ομόφωνη απόφαση των 6 μελών του Δ.Σ. Στο Δ.Σ. προβλέπεται η συμμετοχή, ως παρατηρητή χωρίς δικαίωμα ψήφου, ενός εκπροσώπου του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης. Όλες οι αποφάσεις του Δ.Σ. λαμβάνονται με την ομόφωνη απόφαση και των 7 μελών του.
* Οι κοινωνικοί εταίροι που συμβάλλονται για την κατάρτιση της εθνικής γενικής συλλογικής σύμβασης εργασίας, μετά την παρέλευση 3 ετών από τη ισχύ του νέου νόμου, αξιολογούν την αποτελεσματικότητα του θεσμού Μεσολάβησης και Διαιτησίας, και προτείνουν προς τον Υπουργό Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης τη διατήρηση, κατάργηση ή τροποποίηση των ρυθμίσεών του.
Διατάξεις για την ευελιξία της αγοράς εργασίας και την απλούστευση εφαρμογής της εργατικής νομοθεσίας
* Επανακαθορίζεται ο τρόπος υπολογισμού της αμοιβής όσων εργάζονται με μερική απασχόλησης, ώστε η αμοιβή τους, συμπεριλαμβανομένης της αμοιβής από τυχόν πρόσθετη εργασία, πέρα από αυτή που έχει συμφωνηθεί, να είναι ανάλογη με της αμοιβή του συγκρίσιμου εργαζόμενου (δηλαδή του εργαζόμενου πλήρους απασχόλησης σε ανάλογη θέση εργασίας), χωρίς προσαυξήσεις.
* Επεκτείνεται ο χρόνος της διαθεσιμότητας των εργαζομένων στις επιχειρήσεις που αντιμετωπίζουν σοβαρά οικονομικά προβλήματα από 6 σε 9 μήνες.
* Επανακαθορίζεται η διάρκεια της απασχόλησης εργαζομένων σε έμμεσο εργοδότη (με τυχόν παρατάσεις) στους 36 μήνες από 18 που είναι σήμερα. Μετά την πάροδο των 36 μηνών ο εργαζόμενος θεωρείται ότι έχει σύμβαση εργασίας αορίστου χρόνου με τον έμμεσο εργοδότη.
* Ρυθμίζεται για πρώτη φορά με νόμο η δοκιμαστική περίοδος εργασίας, στο πλαίσιο της σύμβασης εργασίας αορίστου χρόνου. Συγκεκριμένα, προβλέπεται ότι η δοκιμαστική περίοδος θα έχει διάρκεια έως 12 μήνες, και η σύμβασή εργασίας μπορεί να καταγγελθεί χωρίς προειδοποίηση και χωρίς αποζημίωση απόλυσης, εκτός κι αν έχει συμφωνηθεί από τα συμβαλλόμενα μέρη κάτι άλλο.
* Επανακαθορίζεται ο χρόνος προειδοποίησης για την απόλυση εργαζόμενου με σύμβαση εργασίας αορίστου χρόνου, διάρκειας εργασίας από 12 μήνες έως 24 μήνες, σε ένα μήνα. Σε περίπτωση μη προειδοποίησης, τότε προβλέπεται αποζημίωση απόλυσης ενός μηνός.
* Ρυθμίζονται διαδικασίες για την απλούστευση των τρόπων ανακοίνωσης στοιχείων στις αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, και γενικά διευκολύνεται η εποπτεία της τήρησης της εργατικής νομοθεσίας
(Πηγή: capital.gr)
