Οι όροι των νέων συμβάσεων θα προσδιορίζονται από το σωματείο και την εργοδοσία στην κάθε επιχείρηση, αλλά οι μισθοί δεν μπορούν να πέφτουν κάτω από το βασικό μισθό, που ορίζει η εθνική συλλογική σύμβαση.
Κανένας άλλος περιορισμός, όπως απαγόρευση απολύσεων, διαθεσιμοτήτων, περιορισμένη διάρκειας εφαρμογής της ειδικής σύμβασης κτλ δεν προβλέπεται στο νομοσχέδιο.
Ειδικές επιχειρησιακές συμβάσεις μπορούν να εφαρμοστούν και σε επιχειρήσεις με λιγότερους από 50 εργαζομένους.
Το Υπουργικό ενέκρινε, όμως, και άλλες ανατροπές στο εργατικό δίκαιο. Μεταξύ αυτών, η απόλυση εργαζομένων χωρίς αποζημίωση για το πρώτο έτος εργασίας -το οποίο πλέον μπορεί να θεωρηθεί δοκιμαστική περίοδος-, η αύξηση της περιόδου «ενοικίασης» εργαζομένων, η επέκταση του χρόνου της διαθεσιμότητας των εργαζομένων σε επιχειρήσεις με σοβαρά προβλήματα.
Οι παραπάνω ρυθμίσεις, περιλαμβάνονται στο νόμου με τίτλο «Επείγοντα Μέτρα Εφαρμογής του Προγράμματος Στήριξης της Ελληνικής Οικονομίας», που μετά την έγκρισή του από το Υπουργικό κατατέθηκε στη Βουλή και προτείνεται να συζητηθεί με τη διαδικασία του κατεπείγοντος.
Όπως εξηγεί το υπουργείο Οικονομικών αυτό προτείνεται καθώς το σύνολο των ρυθμίσεων που περιλαμβάνονται στο νομοσχέδιο συνδέονται άμεσα με την επίτευξη των στόχων και την ομαλή υλοποίηση του Προγράμματος Οικονομικής Πολιτικής της χώρας μας και θα πρέπει να είναι σε ισχύ από την 1η Ιανουαρίου του 2011.
Για τις επιχειρησιακές συμβάσεις η υπουργός Εργασίας Λούκα Κατσέλη τόνισε ότι η εφαρμογή των συμβάσεων και οι διαστάσεις που αυτή θα πάρει, θα εξαρτηθεί κατά πολύ από τη μαχητικότητα των ίδιων των εργαζομένων σε κάθε επιχείρηση και την ωριμότητα των εργοδοτών.
Στο ίδιο μήκος κύματος και ο πρωθυπουργός, ανέφερε στο Υπουργικό -σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες- ότι με το πολυνομοσχέδιο του υπουργείου Εργασίας ενισχύεται ο ρόλος των κοινωνικών εταίρων.
Γενικότερα η αίσθηση που υπάρχει στην κυβέρνηση είναι ότι έγινε μια καλύτερη διαπραγμάτευση και ότι περισώθηκαν πολλά πράγματα σε σχέση με τα εργασιακά (προφανώς έναντι αυτών που ζητούσε η τρόικα).
Χαρακτηριστική είναι η επισήμανση, που, σύμφωνα με πληροφορίες, έκανε η κυρία Κατσέλη στη συνεδρίαση του Υπουργικού, ότι με την αρχική διάταξη του μνημονίου, που προέβλεπε την υπερίσχυση των επιχειρησιακών συμβάσεων έναντι των κλαδικών, θα επέρχονταν ακόμα και η κατάργηση των κοινωνικών εταίρων, καθώς δεν θα υπήρχε λόγος ύπαρξής τους.
Ο κ. Παπανδρέου ανέφερε επίσης ότι η ρύθμιση του νομοσχεδίου αποτελεί και πρόκληση για το ίδιο το συνδικαλιστικό Κίνημα να τοποθετηθεί πάνω σε νέες μορφές, ώστε να μη χάνονται θέσεις εργασίας. Καθώς και ότι πρέπει να ενισχυθεί ο ρόλος της Επιθεώρησης Εργασίας.
Τι προβλέπει το ν/σ για επιχειρησιακές συμβάσεις και εργασιακές σχέσεις
Βασικά σημεία για τις ειδικές επιχειρησιακές συλλογικές συμβάσεις εργασίας:
1. Στο πλαίσιο του συστήματος των συλλογικών συμβάσεων εργασίας, που προσδιορίζεται με τον νόμο 1876/1990, εισάγεται στο συλλογικό Εργατικό Δίκαιο νέα μορφή συλλογικής σύμβασης εργασίας, η «Ειδική Επιχειρησιακή Συλλογική Σύμβαση Εργασίας» (ΕΕΣΣΕ), που κύριο σκοπό έχει τη δημιουργία και διατήρηση θέσεων εργασίας, καθώς και τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων.
2. Οι όροι της ΕΕΣΣΕ προσδιορίζονται από τους κοινωνικούς εταίρους στο επίπεδο της επιχείρησης σε ετήσια βάση, όπως άλλωστε συμβαίνει και σε όλες τις συλλογικές συμβάσεις. Στο πλαίσιο αυτών των ΕΕΣΣΕ, είναι δυνατόν οι μισθοί να αποκλίνουν από την αντίστοιχη κλαδική συλλογική σύμβαση εργασίας, μέχρι το κατώφλι της Εθνικής Γενικής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας, και να προσδιορίζεται ο αριθμός των θέσεων εργασίας, καθώς και λοιποί όροι, όπως μερική απασχόληση, εκ περιτροπής εργασία, διαθεσιμότητα, διάρκεια εφαρμογής, περιλαμβανομένων τυχόν όρων για τη διαδικασία επανόδου στην κανονική εφαρμογή των κλαδικών συλλογικών συμβάσεων εργασίας.
3. Λόγω του ειδικού τους χαρακτήρα, οι ΕΕΣΣΕ δεν καλύπτονται από την αρχή της ευνοϊκότερης ρύθμισης των κλαδικών συλλογικών συμβάσεων, ούτε εφαρμόζονται σε αυτές τυχόν επεκταθείσες κλαδικές συλλογικές συμβάσεις.
4. Οι ΕΕΣΣΕ μπορούν να συναφθούν και σε επιχειρήσεις με λιγότερους από 50 εργαζόμενοι, όπου αν δεν υπάρχει επιχειρησιακό σωματείο, οι εργαζόμενοι εκπροσωπούνται από την κλαδική οργάνωσή τους ή την αντίστοιχη ομοσπονδία.
5. Προκειμένου να συναφθεί ΕΕΣΣΕ, τα ενδιαφερόμενα μέρη, με κοινή αιτιολογημένη έκθεσή τους καταθέτουν αυτή στο Συμβούλιο Κοινωνικού Ελέγχου Επιθεώρησης Εργασίας (ΣΚΕΕ) που διατυπώνει απλή γνώμη, για τη σκοπιμότητά της.
6. Τα αποτελέσματα εφαρμογής των ΕΕΣΣΕ στους μισθούς, στην απασχόληση, στην παραγωγικότητα και στην ανταγωνιστικότητα θα εξαρτηθούν από την ωριμότητα και την ενεργό συμμετοχή των συμβαλλομένων μερών. Η από κοινού αντιμετώπιση των προβλημάτων με πνεύμα καλόπιστου διαλόγου, αντικειμενικότητας στην πληροφόρηση και συμμετοχή στην ευθύνη αποτελούν προϋποθέσεις για την επίτευξη των στόχων τους.
Διατάξεις για την ευελιξία της αγοράς εργασίας και την απλούστευση εφαρμογής της εργατικής νομοθεσίας
Επανακαθορίζεται ο τρόπος υπολογισμού της αμοιβής όσων εργάζονται με μερική απασχόληση, ώστε η αμοιβή τους, συμπεριλαμβανομένης της αμοιβής από τυχόν πρόσθετη εργασία, πέρα από αυτή που έχει συμφωνηθεί, να είναι ανάλογη με της αμοιβή του συγκρίσιμου εργαζόμενου (δηλαδή του εργαζόμενου πλήρους απασχόλησης σε ανάλογη θέση εργασίας), χωρίς προσαυξήσεις.
Επεκτείνεται ο χρόνος της διαθεσιμότητας των εργαζομένων στις επιχειρήσεις που αντιμετωπίζουν σοβαρά οικονομικά προβλήματα από 6 σε 9 μήνες.
Επανακαθορίζεται η διάρκεια της απασχόλησης εργαζομένων σε έμμεσο εργοδότη (με τυχόν παρατάσεις) στους 36 μήνες από 18 που είναι σήμερα. Μετά την πάροδο των 36 μηνών ο εργαζόμενος θεωρείται ότι έχει σύμβαση εργασίας αορίστου χρόνου με τον έμμεσο εργοδότη.
Ρυθμίζεται για πρώτη φορά με νόμο η δοκιμαστική περίοδος εργασίας, στο πλαίσιο της σύμβασης εργασίας αορίστου χρόνου. Συγκεκριμένα, προβλέπεται ότι η δοκιμαστική περίοδος θα έχει διάρκεια έως 12 μήνες, και η σύμβασή εργασίας μπορεί να καταγγελθεί χωρίς προειδοποίηση και χωρίς αποζημίωση απόλυσης, εκτός κι αν έχει συμφωνηθεί από τα συμβαλλόμενα μέρη κάτι άλλο.
Επανακαθορίζεται ο χρόνος προειδοποίησης για την απόλυση εργαζόμενου με σύμβαση εργασίας αορίστου χρόνου, διάρκειας εργασίας από 12 μήνες έως 24 μήνες, σε ένα μήνα. Σε περίπτωση μη προειδοποίησης, τότε προβλέπεται αποζημίωση απόλυσης ενός μηνός.
Ρυθμίζονται διαδικασίες για την απλούστευση των τρόπων ανακοίνωσης στοιχείων στις αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, και γενικά διευκολύνεται η εποπτεία της τήρησης της εργατικής νομοθεσίας.
Βασικά σημεία Διαδικασίας Επίλυσης Συλλογικών Διαφορών
1. Το σύστημα επίλυσης συλλογικών διαφορών με τη μεσολάβηση και τη διαιτησία, που προβλέπεται στο Ν. 1876/1990, βελτιώνεται με βάση την εμπειρία 18 ετών λειτουργίας του θεσμού.
2. Προβλέπεται ρητά η εφαρμογή της αρχής της ορθής κρίσης, της αντικειμενικότητας και της αμεροληψίας κατά τη διαδικασία μεσολάβησης και διαιτησίας.
3. Προβλέπεται ρητά η μεσολάβηση και η διαιτησία να λαμβάνει υπόψη την οικονομική κατάσταση και την εξέλιξη της ανταγωνιστικότητας της παραγωγικής δραστηριότητας, στην οποία αναφέρεται η συλλογική διαφορά.
4. Η προσφυγή στη διαιτησία μπορεί να γίνεται σε οποιοδήποτε στάδιο των διαπραγματεύσεων με κοινή συμφωνία των μερών ή μονομερώς στις εξής περιπτώσεις:
α) από οποιοδήποτε μέρος, εφόσον το άλλο μέρος αρνήθηκε τη μεσολάβηση, ή
β) από οποιοδήποτε μέρος μετά τη υποβολή της πρότασης μεσολάβησης, εφόσον και τα δύο μέρη προσήλθαν και συμμετείχαν στη διαδικασία μεσολάβησης.
5. Η προσφυγή στη διαιτησία περιορίζεται στον καθορισμό βασικού ημερομισθίου ή/και βασικού μισθού. Για τα λοιπά θέματα μπορεί να συνεχιστεί οποτεδήποτε η συλλογική διαπραγμάτευση προκειμένου να συναφθεί συλλογική σύμβαση εργασίας.
6. Ενισχύεται ο ρόλος των κοινωνικών εταίρων στη διοίκηση του ΟΜΕΔ και την επιλογή και αξιολόγηση των μεσολαβητών- διαιτητών.
7. Το Διοικητικό Συμβούλιο του ΟΜΕΔ από 11μελές γίνεται 7μελές, με 6 εκπροσώπους των κοινωνικών εταίρων (3 εκπρόσωποι της ΓΣΕΕ και από ένας εκπρόσωπος από τον ΣΕΒ, την ΓΣΕΒΕΕ και την ΕΣΕΕ) και έναν Πρόεδρο, ο οποίος επιλέγεται με ομόφωνη απόφαση των 6 μελών του Δ.Σ.
Στο ΔΣ προβλέπεται η συμμετοχή, ως παρατηρητή χωρίς δικαίωμα ψήφου, ενός εκπροσώπου του υπουργού Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης. Όλες οι αποφάσεις του Δ.Σ. λαμβάνονται με την ομόφωνη απόφαση και των 7 μελών του.
8. Οι κοινωνικοί εταίροι που συμβάλλονται για την κατάρτιση της εθνικής γενικής συλλογικής σύμβασης εργασίας, μετά την παρέλευση 3 ετών από τη ισχύ του νέου νόμου, αξιολογούν την αποτελεσματικότητα του θεσμού Μεσολάβησης και Διαιτησίας, και προτείνουν προς τον Υπουργό Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης τη διατήρηση, κατάργηση ή τροποποίηση των ρυθμίσεών του.
Οι δηλώσεις Λ.Κατσέλη για τις επιχειρησιακές
«Με τις ειδικές επιχειρησιακές συλλογικές συμβάσεις αποδυναμώνονται οι ατομικές συμβάσεις και ενδυναμώνονται οι συλλογικές συμβάσεις», τόνισε η υπουργός Εργασίας μετά τη λήξη της συνεδρίασης του Υπουργικού Συμβουλίου.
Η κυρία Κατσέλη τόνισε ότι δεν είναι πια δικαίωμα του εργοδότη να κάνει ό,τι θέλει, αλλά το πώς θα προσδιοριστούν, μεταξύ άλλων, οι μισθοί, η εκ περιτροπής εργασία και η μερική απασχόληση, αυτό «είναι πεδίο συνεννόησης και διαπραγμάτευσης μεταξύ των κοινωνικών εταίρων».
Η υπουργός απέρριψε τη θέση ότι η ειδική επιχειρησιακή συλλογική σύμβαση είναι «εργοδοτικό δικαίωμα» και υποστήριξε ότι συνιστά «απόρροια της συμφωνίας των δύο μερών» και ότι αν δεν υπάρξει συμφωνία μεταξύ τους δεν μπορεί να υπάρξει και ειδική επιχειρησιακή συλλογική σύμβαση.
Επεσήμανε ακόμη ότι όχι μόνο πρέπει να υπάρχει συμφωνία, αλλά και πως τα δύο μέρη πρέπει από κοινού να υποβάλλουν στο ΣΕΠΕ αιτιολογημένη έκθεση. Ωστόσο πρέπει να σημειωθεί ότι η άποψη που θα εκφράσει το ΣΕΠΕ δεν είναι δεσμευτική.
Η κυρία Κατσέλη ανέφερε ότι σε περίπτωση που υπάρξει διαφωνία μεταξύ των δύο μερών και δεν υπογραφεί ειδική επιχειρησιακή σύμβαση, θα ισχύει η επέκταση της κλαδικής σύμβασης, η οποία, όπως επεσήμανε, δεν καταργείται, κάτι που όπως τόνισε, όλοι οι κοινωνικοί εταίροι ήθελαν.
Υπογράμμισε ακόμη ότι η κλαδική σύμβαση ισχύει σε όλες τις περιπτώσεις, εκτός από εκείνες τις επιχειρήσεις όπου έχει συμφωνηθεί ειδική επιχειρησιακή σύμβαση.
Επιπλέον, η κυρία Κατσέλη εκτίμησε ότι τα αποτελέσματα «αυτών των συμφωνιών θα εξαρτηθούν κατά πολύ από την ωριμότητα και τη μαχητικότητα των ίδιων των εργαζομένων μέσα σε κάθε επιχείρηση».
Είναι η στιγμή, συμπλήρωσε, που όλοι οι εταίροι πρέπει να αποκτήσουν δυναμικότητα, τη μαχητικότητα που πρέπει και να κάτσουν γύρω από το τραπέζι, να διαπραγματευτούν και να συμφωνήσουν.
Αναφορικά με το εάν υπάρχουν όρια για τις απολύσεις στο πλαίσιο των ειδικών επιχειρησιακών συμβάσεων, η υπουργός τόνισε ότι «όλα τα όρια και οι περιορισμοί τίθενται στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων και συμφωνούνται από κοινού» και πως είναι στο χέρι των εργαζομένων και των εργοδοτών να συνάψουν μια συμφωνία.
Σημείωσε επιπλέον ότι το επιτρεπτό όριο απολύσεων βεβαίως υπάρχει και ισχύει και πρόσθεσε ότι δεν ακυρώνεται το 5%.
Σε ό,τι αφορά το αν η τρόικα έχει συμφωνήσει με τις προτάσεις αυτές, η κυρία Κατσέλη είπε, μεταξύ άλλων, ότι το υπουργείο βρίσκεται σε συνεχή διαβούλευση με την τρόικα.
«Έχουν σχεδόν κλείσει οι διαπραγματεύσεις με την τρόικα» είπε η υπουργός και τόνισε πως εξετάζονται οι τελευταίες λεπτομέρειες.
Εν τω μεταξύ, σύμφωνα με πληροφορίες, στο αρχικό μνημόνιο προβλεπόταν οι επιχειρησιακές συμβάσεις να υπερισχύουν πάντοτε έναντι των κλαδικών, χωρίς περιορισμούς, καθώς επίσης και η κατάργηση της συρροής και της επέκτασης των κλαδικών συμβάσεων.
Ωστόσο, μέσα από τις διαπραγματεύσεις επιτεύχθηκε η διατήρηση τόσο της συρροής όσο και της επέκτασης των κλαδικών συμβάσεων, εκτός από την περίπτωση όπου υπάρχει ειδική επιχειρησιακή σύμβαση.
(Πηγή: in.gr)
