Kυβέρνηση, αντιπολίτευση, στελέχη της αγοράς, πανεπιστημιακοί, ξένοι και Έλληνες αναλυτές έχουν καταλήξει σε ένα συμπέρασμα: Το «στοίχημα» που καλείται να κερδίσει πλέον η κυβέρνηση για να πάρει «ανάσα» η οικονομία, ο προϋπολογισμός και οι πολίτες είναι η όσο το δυνατόν γρηγορότερη επιστροφή σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης.
Η Ελλάδα βίωσε πέρσι ύφεση της τάξης του 2% και φέτος αναμένεται να είναι ακόμα μεγαλύτερη και να φτάσει στο 4%. Οι εκτιμήσεις δείχνουν ότι η ύφεση θα περιοριστεί μεταξύ του 1,5% και 2,6% του χρόνου και «φως στο τούνελ» θα φανεί από το 2012 κι έπειτα.
Πολλοί είναι εκείνοι που πιστεύουν ότι, στην παρούσα φάση, η κυβέρνηση θα πρέπει να επιλέξει συγκεκριμένους παραγωγικούς τομείς για να «χτίσει» την ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας. Ωστόσο, δεν φαίνεται να υπάρχει μια τέτοια στρατηγική και ότι η κυβέρνηση θα επιχειρήσει μια γενική προσπάθεια τόνωσης της οικονομίας, χωρίς να είναι εξασφαλισμένη η επιτυχία της προσπάθειας. Είναι, επίσης, γεγονός ότι καταγράφονται σημαντικές καθυστερήσεις σε μια περίοδο που η αγορά ζητά από καιρό εναγωνίως ρευστότητα.
Η κυβέρνηση προσπαθεί μέσω του Εθνικού Στρατηγικού Πλαισίου Αναφοράς (ΕΣΠΑ) να διοχετεύσει κεφάλαια στην πραγματική οικονομία. Η δημοσιονομική όμως κατάσταση της χώρας και η ανάγκη για δραστική περικοπή των δαπανών έχει οδηγήσει σε σημαντική μείωση και του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ), τόσο για φέτος όσο και για το 2011. Το οικονομικό επιτελείο, πάντως, ελπίζει ότι προς το τέλος του έτους θα είναι πιο έντονη η «ανάσα» ρευστότητας στην αγορά, χάρη και στα «φθηνά» δάνεια ύψους 2 δις ευρώ που έχει ανακοινώσει ότι θα δώσει η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ) για την ενίσχυση των επενδύσεων.
Τις τελευταίες ημέρες, υπήρξε υπερκινητικότητα στο υπουργείο Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας για την προώθηση πολιτικών ενίσχυσης της οικονομικής δραστηριότητας. Ο νέος αναπτυξιακός νόμος, η απλοποίηση των διαδικασιών ίδρυσης επιχειρήσεων, η ενεργοποίηση νέου προγράμματος μέσω του Ταμείου Εγγυοδοσίας Μικρών και Πολύ Μικρών Επιχειρήσεων (ΤΕΜΠΜΕ) και το ΕΣΠΑ, καθώς και τα προγράμματα για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις που «τρέχουν» αυτή τη στιγμή, ανακινούνται ταυτόχρονα. Πρόκειται για τα βασικά εργαλεία, στα οποία στηρίζεται η κυβέρνηση για να πραγματοποιηθούν επενδύσεις, μαζί με την προσπάθεια προσέλκυσης μεγάλων ξένων επενδύσεων.
«Πέρα από την επιτάχυνση της απορρόφησης, στοίχημά μας είναι να επαναφέρουμε το ΕΣΠΑ στην πραγματική του διάσταση», αναφέρει ο υφυπουργός Οικονομίας κ. Σταύρος Αρναουτάκης μιλώντας στα «Επίκαιρα». «Να αποτελέσει, δηλαδή, ένα ουσιαστικό αναπτυξιακό εργαλείο με πολλαπλασιαστικά οφέλη και έμφαση στην Περιφέρεια, και όχι μια ασύνδετη συρραφή έργων που απλά εξυπηρετεί πελατειακές σκοπιμότητες και “διευθετήσεις” ημετέρων», προσθέτει.
Ο κ. Αρναουτάκης στέλνει και ένα πολιτικό μήνυμα, ξεκαθαρίζοντας ότι «όσοι διαχειρίζονται κοινοτικούς και εθνικούς πόρους θα ελέγχονται. Από την πολιτική ηγεσία του υπουργείου έως τον κάθε υπάλληλο. Χωρίς εκπτώσεις, χωρίς διακρίσεις. Άλλωστε, στην προσπάθειά μας για την ανάκτηση της χαμένης αξιοπιστίας και σοβαρότητας της Πολιτείας, η απάντηση είναι μία και δεν επιδέχεται καμίας παρερμηνείας: Διαφάνεια παντού».
Ας δούμε, όμως, σε τι κατάσταση βρίσκεται κάθε μία από τις παρεμβάσεις που επιχειρεί η κυβέρνηση στο πλαίσιο της ενίσχυσης της ανάπτυξης.
ΕΣΠΑ
Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του υπουργείου Οικονομίας, το ποσοστό απορροφητικότητας των κοινοτικών κονδυλίων στα μέσα Μαΐου είχε ανέλθει στο 6,26%. Δηλαδή από τα 26,2 δις ευρώ που μπορεί να απορροφήσει η Ελλάδα από κοινοτικούς πόρους, έχει εκταμιεύσει 1,6 δις ευρώ.
Στο υπουργείο Οικονομίας, έχουν στόχο το ποσοστό αυτό να ανέλθει στο 8-8,5% τον Ιούνιο και στα τέλη του έτους στο 15%, από περίπου 3% που ήταν πέρσι τον Οκτώβριο.
«Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο στόχος που έχουμε θέσει για απορρόφηση 15%, έως το τέλος του έτους, είναι ένας στόχος δύσκολος», παραδέχεται ο κ. Αρναουτάκης. «Είναι όμως ένας στόχος εφικτός», συμπληρώνει, «που περιλαμβάνεται και στο Πρόγραμμα Σταθερότητας, και σε καμιά περίπτωση δεν δικαιολογεί εφησυχασμούς, ούτε επιτρέπει καθυστερήσεις και πισωγυρίσματα σε πρακτικές περασμένων ετών. Προσωπικά, είμαι αισιόδοξος ότι θα τα καταφέρουμε. Ήδη, η απορρόφηση βρίσκεται στο 6,3 %, δηλαδή έχει διπλασιαστεί από τον περασμένο Οκτώβριο, οπότε και παραλάβαμε το ΕΣΠΑ σε μία ομολογουμένως κακή κατάσταση».
Μικρομεσαίες επιχειρήσεις
Ο εμπορικός κόσμος διαμαρτύρεται έντονα για την καθυστέρηση στην ολοκλήρωση του προγράμματος για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις ύψους 500 εκατ. ευρώ – το αρχικό ποσό του 1 δις ευρώ και περικόπηκε κατά το ήμισυ. Αυτή τη στιγμή έχουν υποβληθεί πάνω από 43.000 αιτήσεις για ένταξη στο πρόγραμμα αυτό και έχουν αξιολογηθεί περίπου οι 6.000. Πληροφορίες θέλουν το υπουργείο Οικονομίας να εξετάζει την αύξηση του προϋπολογισμού του προγράμματος, ωστόσο η δημοσιονομική κατάσταση της χώρας και οι περικοπές δαπανών δεν αφήνουν πολλά περιθώρια ελιγμών.
Αναπτυξιακός
Ο νέος αναπτυξιακός νόμος που παρουσιάστηκε προσφάτως από την υπουργό Οικονομίας κυρία Λούκα Κατσέλη στο υπουργικό συμβούλιο έχει αργήσει πολύ κατά τους παράγοντες της αγοράς. Αναμένεται να ψηφιστεί τον Ιούνιο και θα προβλέπει επιχορήγηση κεφαλαίου, φορολογικές απαλλαγές, επιχορήγηση χρεολυσίων δανείων διάρκειας μέχρι 10 έτη και επιδότηση χρηματοδοτικής μίσθωσης μηχανολογικού εξοπλισμού για συμβάσεις διάρκειας έως 7 έτη. Τα ποσοστά ενίσχυσης θα καθορίζονται ανάλογα με την περιφέρεια και θα κυμαίνονται από 15% έως και 40%.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις που υπάρχουν, αναμένεται να διατεθούν 4,3 έως 5,7 δις ευρώ στην περίοδο 2011-2013.
Ωστόσο, υπάρχει σημαντικό πρόβλημα με τις αιτήσεις που έχουν υποβληθεί βάσει του προηγούμενου αναπτυξιακού νόμου. Συνολικά, ανέρχονται στις 13.486 και έχουν εγκριθεί 7.100. Από αυτές έχουν ολοκληρωθεί 1.451, ενώ τα προς αξιολόγηση επενδυτικά σχέδια είναι 3.438, με προϋπολογισμό 10,9 δις ευρώ και αναμενόμενο ύψος ενισχύσεων 4,1 δις ευρώ. Στο υπουργείο, όμως, θεωρούν ότι έως το τέλος Μαΐου θα έχει ξεκαθαρίσει η κατάσταση.
Ίδρυση επιχειρήσεων
Με το νέο νομοσχέδιο για την απλοποίηση των διαδικασιών ίδρυσης μίας επιχείρησης, που κατέθεσε η υπουργός Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας κυρία Λούκα Κατσέλη, επιχειρεί να μειώσει τις γραφειοκρατικές διαδικασίες σε μία, από 16 που είναι σήμερα για τις ομόρρυθμες, ετερόρρυθμες και ανώνυμες εταιρείες και από 15 για τις εταιρείες περιορισμένης ευθύνης. Με το νομοσχέδιο προκύπτει ότι ο μέσος όρος για την ίδρυση μιας εταιρείας μπορεί να μειωθεί έως και σε μία ημέρα από 38 ημέρες που είναι αυτή τη στιγμή.
Αν και φαίνεται πως η κίνηση αυτή είναι προς τη σωστή κατεύθυνση, ο αντίλογος που διατυπώνεται από αρμόδιους παράγοντες της αγοράς είναι ότι το νομοσχέδιο αυτό καλύπτει μεν την ίδρυση της επιχείρησης, αλλά δεν προχωρά στις απαραίτητες παρεμβάσεις που θα διευκολύνουν την αδειοδότηση για τη λειτουργία της εταιρείας. Κριτική στο νομοσχέδιο αυτό ασκήθηκε και από τους βιομηχάνους (ΣΕΒ).
ΤΕΜΠΜΕ
Και σε αυτή την περίπτωση, έχει σημειωθεί καθυστέρηση δύο και πλέον μηνών στην ανακοίνωση προγράμματος για την κάλυψη δαπανών αγοράς πρώτων υλών, εμπορευμάτων και υπηρεσιών. Η κυρία Κατσέλη ανακοίνωσε σχετικό πρόγραμμα προϋπολογισμού 700 εκατ. ευρώ (εγγυήσεις), ποσό που μπορεί να καλύψει δάνεια συνολικού ύψους 875 εκατ. ευρώ. Με νεότερη απόφαση του υπουργείου Οικονομίας, ο προϋπολογισμός του προγράμματος θα αυξηθεί στο 1 δις ευρώ, καλύπτοντας συνολικά δάνεια ύψους 1,25 δις ευρώ.
Του Σωτήρη Νίκα
ΠΗΓΗ: ΕΠΙΚΑΙΡΑ
