Την ανάγκη να σβηστεί η φωτιά που άναψε στην Ελλάδα "πριν εξαπλωθεί στο δάσος", επεσήμανε ο Επίτροπος Οικονομίας, Όλι Ρεν, παρουσιάζοντας τις εαρινές οικονομικές προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τις 27 χώρες της Ε.Ε. Ο Όλι Ρεν επεσήμανε ακόμη ότι η οικονομική ανάκαμψη στην Ε.Ε. παραμένει αδύναμη και εύθραυστη και πως συνεχίζει να συνοδεύεται από ένα αίσθημα αβεβαιότητας, το οποίο προκαλούν οι "εντάσεις" που παρατηρούνται στις αγορές ομολόγων.
Συγκεκριμένα, όσον αφορά στο σύνολο της ευρωζώνης, ο Όλι Ρεν σημείωσε ότι η ανάπτυξη το 2010 θα φτάσει το 0,9% του ΑΕΠ (έναντι 0,7% που ήταν η εκτίμηση της Επιτροπής στις φθινοπωρινές της προβλέψεις), ενώ το 2011 θα αυξηθεί στο 1,5% του ΑΕΠ. " Η βελτίωση των ρυθμών ανάπτυξης φέτος είναι πολύ καλό νέο για την ΕΕ", ανέφερε ο Όλι Ρεν, τονίζοντας, ωστόσο, ότι χρειάζεται επαγρύπνηση και παρακολούθηση των κινδύνων που απειλούν τη χρηματοοικονομική σταθερότητα.
Ειδικότερα, σε ό,τι αφορά την Ελλάδα, ο Όλι Ρεν τόνισε ότι «το κοινό πρόγραμμα ΕΕ και ΔΝΤ με το οποίο συμφώνησε η ελληνική κυβέρνηση είναι ένα πολυετές πρόγραμμα που αφήνει στην Ελλάδα αρκετό χρόνο, προκειμένου να εξυγιάνει τα δημόσια οικονομικά της και να ανακτήσει τη χαμένη ανταγωνιστικότητα της οικονομίας της».
Συνεχίζοντας, ο Όλι Ρεν τόνισε ότι την περασμένη εβδομάδα ότι «η ελληνική κυβέρνηση έκανε πολύ σημαντικά βήματα για τη δημοσιονομική προσαρμογή και για τη μεταρρύθμιση του κράτους». Ωστόσο, σημείωσε ότι λόγω των πρόσθετων μέτρων που αντιστοιχούν στο 2,5% του ΑΕΠ, τα δύο πρώτα χρόνια της δημοσιονομικής προσαρμογής στην Ελλάδα θα υπάρχει ύφεση μεγαλύτερη από αυτήν που προέβλεπε η Επιτροπή στις 21 Απριλίου. Σύμφωνα, λοιπόν, με τις τελευταίες εκτιμήσεις της Επιτροπής (οι οποίες λαμβάνουν υπόψη τους τα πρόσθετα μέτρα που εξήγγειλε η κυβέρνηση την Κυριακή στις 2 Μαΐου), η οικονομική ύφεση στην Ελλάδα για το 2010 θα είναι 4% του ΑΕΠ και το 2011 στο 2,6% του ΑΕΠ.
Ερωτηθείς, εξάλλου, αν τα πρόσθετα μέτρα που εξήγγειλε η κυβέρνηση θα έχουν επίπτωση και στο δείκτη ανεργίας, ο Όλι Ρεν απάντησε ότι καθώς η μεγαλύτερη προσπάθεια της δημοσιονομικής προσαρμογής θα γίνει τα δύο πρώτα χρόνια, βραχυπρόθεσμα θα υπάρξει συρρίκνωση της οικονομίας, η οποία θα επηρεάσει και τον δείκτη απασχόλησης. Συγκεκριμένα, η Επιτροπή εκτιμά ότι ο δείκτης ανεργίας στην Ελλάδα θα είναι 12% το 2010 και 13,5% το 2011. Ωστόσο, ο Επίτροπος Ρεν σημείωσε ότι η ελληνική οικονομία θα αρχίσει να ανακάμπτει το τελευταίο τρίμηνο του 2011, κάτι το οποίο θα επηρεάσει θετικά και την απασχόληση. Σύμφωνα με εκτιμήσεις της Επιτροπής, η οικονομική ανάπτυξη στην Ελλάδα θα επανέλθει δειλά το 2012 και θα αυξηθεί το 2013 και το 2014.
Όσον αφορά στο μηχανισμό στήριξης, ο Επίτροπος Ρεν τόνισε ότι, σύμφωνα με προσεκτικές εκτιμήσεις της Επιτροπής, η Ελλάδα θα μπορέσει να επιστρέψει στις αγορές σε 18 μήνες, υπενθυμίζοντας παράλληλα ότι τα δύο επόμενα χρόνια η χώρα δεν θα χρειαστεί να απευθυνθεί στις αγορές για να αναχρηματοδοτήσει το χρέος της, διότι τις ανάγκες της θα καλύψουν πλήρως η ευρωζώνη και το ΔΝΤ. Συνεχίζοντας, ο Όλι Ρεν εξέφρασε τη βεβαιότητα ότι τα 110 δισ. ευρώ που διαθέτει ο μηχανισμός στήριξης είναι αρκετά για να καλύψουν τις χρηματοοικονομικές ανάγκες της Ελλάδας. Προέβλεψε, ωστόσο, ότι αν υπάρξουν πρόσθετες ανάγκες, ως ένα βαθμό θα καλυφθούν.
Εξάλλου, ερωτηθείς, αν η οικονομική κρίση στην Ελλάδα θα μπορούσε να συμπαρασύρει κι άλλες χώρες του ευρώ, όπως την Ισπανία και την Πορτογαλία, ο Όλι Ρεν απάντησε λέγοντας χαρακτηριστικά: "Η Ελλάδα είναι μοναδική και ειδική περίπτωση", συμπληρώνοντας πως καμία άλλη χώρα δεν έδωσε κατ' επανάληψη ψευδή στατιστικά στοιχεία. Όσον αφορά στα σενάρια στον Τύπο που έφεραν την Ισπανία να ζητάει οικονομική βοήθεια, ο Όλι Ρεν τα χαρακτήρισε υπερβολικά και τα απέρριψε κατηγορηματικά, λέγοντας ότι η Ισπανία δεν έχει καμία ανάγκη από οικονομική βοήθεια.
Εξάλλου, κληθείς να σχολιάσει τη στάση της Σλοβακίας, η οποία προβάλλει αντιρρήσεις στο να βοηθήσει οικονομικά την Ελλάδα, ο Όλι Ρεν, αφού υπενθύμισε ότι στη Σλοβακία επίκεινται βουλευτικές εκλογές, εξέφρασε τη βεβαιότητα πως αμέσως μετά θα τηρήσει τη δέσμευσή της να βοηθήσει την Ελλάδα
Τέλος, ο Όλι Ρεν δήλωσε ότι συμφωνεί με την πρόταση της Γερμανίδας Καγκελαρίου Άγκελας Μέρκελ και της Γαλλίδας υπουργού οικονομικών, Κριστίν Λαγκάρντ, περί ενίσχυσης του συμφώνου σταθερότητας και στενότερης παρακολούθησης των οικονομικών πολιτικών στην ευρωζώνη. " Πρέπει να εφαρμόσουμε μια πιο αυστηρή, προληπτική παρακολούθηση των οικονομικών πολιτικών στις χώρες της ευρωζώνης και εκτός από τα δημοσιονομικά ελλείμματα, να δώσουμε μεγαλύτερη προσοχή στο δημόσιο χρέος", ανέφερε ο Όλι Ρεν και πρόσθεσε ότι η Επιτροπή θα παρουσιάσει τις προτάσεις της για αυτό το θέμα, την ερχόμενη εβδομάδα.
Εκθεση για την Ελλάδα
«Επίκειται μια σε βάθος αλλά αναπόφευκτη προσαρμογή». Αυτό είναι το βασικό συμπέρασμα της έκθεσης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την Ελλάδα που δόθηκε στη δημοσιότητα στις Βρυξέλλες με την ευκαιρία της παρουσίασης των εαρινών προβλέψεών της για την εξέλιξη των βασικών μεγεθών των οικονομιών των 27 χωρών-μελών της Ε.Ε. την περίοδο 2010-2011. Ως προς τα βασικά οικονομικά μεγέθη, εκτιμάται ότι η οικονομική ύφεση θα είναι το 2010 βαθιά στην Ελλάδα - φθάνοντας το 4%, ότι θα περιοριστεί το 2011 στο 2,5% και ότι από το 2012 η ελληνική οικονομία θα τεθεί εκ νέου σε αναπτυξιακή τροχιά. Αυτή την οικονομική προοπτική περιέγραψε άλλωστε και ο αρμόδιος για τις οικονομικές υποθέσεις Επίτροπος Ολι Ρεν, ο ποίος τόνισε ότι οι εκτιμήσεις της Επιτροπής δεν λαμβάνουν υπόψη τους τα τελευταία μέτρα στην Ελλάδα. Προέβλεψε όμως, ότι η ύφεση, μετά τα μέτρα, θα κινηθεί στα προαναφερθέντα επίπεδα. Σε ό,τι αφορά τον πληθωρισμό, προέβλεψε πως θα υπερβεί το 3% εφέτος και το 2% του χρόνου, ενώ η ανεργία θα πλησιάσει το 12% το 2010 και θα υπερβεί το 13% το 2013.
Ειδικότερα, σύμφωνα με την Επιτροπή, η ύφεση το 2009 ήταν μεγαλύτερη της αναμενόμενης και θα έχει επιπτώσεις στη δυναμική του πραγματικού ΑΕΠ το 2010. Στο πλαίσιο αυτό, η οικονομική δραστηριότητα αναμένεται να σημειώσει περαιτέρω απώλειες, κυρίως λόγω της επιδείνωσης της επιχειρηματικής και καταναλωτικής εμπιστοσύνης, των εξελίξεων στις χρηματοπιστωτικές αγορές και της εφαρμογής περιοριστικής δημοσιονομικής πολιτικής.
Η Επιτροπή σημειώνει ακόμη πως μετά από χρόνια επεκτατικών δημοσιονομικών πολιτικών που διεύρυναν τις δημοσιονομικές και μακροοικονομικές ανισορροπίες, η Ελλάδα υιοθέτησε σειρά μέτρων δημοσιονομικής προσαρμογής τα οποία αναμένεται να έχουν ανεπιθύμητες επιπτώσεις στην πραγματική αύξηση του ΑΕΠ το 2010. Ωστόσο, σημειώνει, πως «επιτυχείς και αξιόπιστες προσπάθειες προσαρμογής αναμένεται να τονώσουν την εμπιστοσύνη και να βελτιώσουν το κλίμα» ενώ, όπως υπογραμμίζει, η βελτίωση της αξιοπιστίας θα αναπληρώσει το μεγάλο οικονομικό κόστος της προσαρμογής και θα οδηγήσει σε πορεία ανάκαμψης μετά το 2011.
Η Επιτροπή σημειώνει επίσης ότι όσο θα προχωρά η δημοσιονομική σταθεροποίηση θα πρέπει να αναμένεται αποκλιμάκωση των πιέσεων των αγορών και μείωση των σπρέντ δανεισμού, αλλά η οικονομική δραστηριότητα θα συνεχίζει να επηρεάζεται αρνητικά, λόγω του συνεχιζόμενου υψηλού και περιορισμένου κόστους πρόσβασης του ιδιωτικού τομέα στις πηγές χρηματοδότησης.
Σύμφωνα εξάλλου με την έκθεση της Επιτροπής, η μείωση της απασχόλησης και των μισθών αναμένεται επίσης να επηρεάσουν το διαθέσιμο εισόδημα για το 2010, με αποτέλεσμα τη μείωση της πραγματικής ζήτησης. Ενόψει του εξαιρετικά αβέβαιου περιβάλλοντος, το ποσοστό αποταμιεύσεων των νοικοκυριών ενδέχεται να αυξηθεί, ασκώντας ακόμη μεγαλύτερη πίεση στην ιδιωτική κατανάλωση η οποία αναμένεται να συρρικνωθεί κατά 3,5% το 2010 και να μειωθεί ακόμη περισσότερο στην περίοδο που εξετάζουν οι προβλέψεις (2010-2011), εκτιμά η Επιτροπή.
Η Επιτροπή θεωρεί, εξάλλου, ότι η παρούσα εικόνα για τον επιχειρηματικό τομέα εξακολουθεί να μην είναι θετική και οι επενδύσεις αναμένεται να μειωθούν περαιτέρω το 2010, πριν αρχίσουν να παρουσιάζουν ορισμένα θετικά σημάδια προς το τέλος του 2011. Η χαμηλή εσωτερική ζήτηση και οι οικονομικές συνθήκες θα συνεχίσουν να επηρεάζουν σημαντικά τις αποφάσεις για επιχειρηματικές επενδύσεις στη διάρκεια του 2010, αναφέρει η Επιτροπή, η οποία εκτιμά παράλληλα πως ο κατασκευαστικός τομέας αναμένεται να συρρικνωθεί περαιτέρω το 2010, ενώ η δημόσια επενδυτική δραστηριότητα, παρότι αναμένεται να παραμείνει στάσιμη το 2010, είναι πιθανό να αρχίσει να ανακάμπτει το 2011.
Εξάλλου, στην έκθεση της Επιτροπής επισημαίνεται ακόμη ότι η αδύναμη εσωτερική ζήτηση αναμένεται να προκαλέσει ακόμη μεγαλύτερη μείωση των εισαγωγών, οι οποίες υπολογίζεται ότι θα συνεχίσουν να περιορίζονται κατά 10%, με πραγματικούς όρους, το 2010, προκαλώντας επίσης σημαντική μείωση στο εμπορικό έλλειμμα. Οι συνολικές εξαγωγές, αντίθετα, λόγω της σταδιακής ανάκαμψης του παγκόσμιου εμπορίου και των καλύτερων προοπτικών της παγκόσμιας ζήτησης, σε συνδυασμό με τη σχετική μείωση του εργατικού κόστους, αναμένεται να αυξηθούν κατά 2,7% το 2010 και να σημειώσουν περαιτέρω αύξηση το 2011. Συνολικά, η συμβολή των καθαρών εξαγωγών στην ανάπτυξη του ΑΕΠ αναμένεται να είναι θετική το 2010 και σε μικρότερο βαθμό το 2011.
Σύμφωνα με την Επιτροπή, η συρρίκνωση της οικονομικής δραστηριότητας θα έχει σημαντικό αντίκτυπο στην απασχόληση η οποία αναμένεται να μειωθεί κατά 3% την περίοδο 2010-2011. Ο περιορισμός των ευκαιριών απασχόλησης στον ιδιωτικό τομέα, σε συνδυασμό με το πάγωμα των προσλήψεων και τις περικοπές στο δημόσιο τομέα είναι πιθανό να προκαλέσουν αύξηση των ποσοστών ανεργίας, αναφέρει η Επιτροπή.
Η αύξηση των εξαγωγών αναμένεται να εξισορροπήσει τη μείωση της εσωτερικής ζήτησης, οδηγώντας σε μεγαλύτερη από την προβλεπόμενη συμβολή στην αύξηση του ΑΕΠ. Αυτό θα εξαρτηθεί κυρίως από τις εξελίξεις στην αγορά εργασίας και ειδικότερα το κόστος προσαρμογής για κάθε μονάδα εργασίας. Οι εξαγγελθείσες περικοπές στο δημόσιο τομέα αναμένεται να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στην κατεύθυνση του περιορισμού των μισθών του ιδιωτικού τομέα, υπογραμμίζει η Επιτροπή. Οι εξελίξεις στον τομέα των εξαγωγών αναμένεται να επιφέρουν μερική διόρθωση του εξωτερικού ελλείμματος το 2010. Ωστόσο, η βελτίωση μεσοπρόθεσμα αναμένεται να είναι πολύ πιο μετριοπαθής, δεδομένων των διαρθρωτικών αδυναμιών στην εξωτερική απόδοση της οικονομίας και τις συσσωρευμένες απώλειες ανταγωνιστικότητας.
Στην έκθεσή της η Επιτροπή επισημαίνει, τέλος, ότι η σημαντική πρόοδος που έχει καταγράψει η Ελλάδα, με όρους πραγματικής σύγκλισης την τελευταία δεκαετία, απειλείται τώρα σοβαρά. Η επαναφορά της ελληνικής οικονομίας στην οδό της βιώσιμης σύγκλισης περιλαμβάνει την άμεση διόρθωση των παραγόντων που ενισχύουν τις εσωτερικές και εξωτερικές ανισορροπίες, υπογραμμίζεται.
ΠΗΓΗ: ΑΠΕ-ΜΠΕ
